محبوبیت و آگاهی عمومی نسبت به ارزهای رمزپایه و بلاک چین در حال افزایش است، اما این خطر وجود دارد که این فنآوری نتواند با تقاضا همگام شود.
بزرگترین نامها در این تجارت، بیت کوین BTC و اتریوم، از بلاکها برای پردازش تراکنشها استفاده میکنند. با این حال، در روزهای ابتدایی توسعهی آنها، حداکثر اندازهی این بلاکها محدود بود، در مورد بیت کوین فقط ۱ مگابایت.
اگرچه این سازوکار برای ایمن سازی بیشتر بیت کوین طراحی شده بود، اما به اثبات شبکه در آینده کمک نکرده است. با هر معامله دادهای به دست میآید و با حداکثر اندازهی ۱ مگابایت برای هر بلاک، فقط تعداد زیادی پرداخت وجود دارد که میتواند همزمان پردازش شود.
بیت کوین حداکثر میتواند حدود سه تا چهار تراکنش در ثانیه را انجام دهد. اما اگر ارز دیجیتال به جریان اصلی تبدیل شود، باید صدها هزار معامله در ثانیه پردازش شود تا اطمینان حاصل شود که این اقتصاد میتواند بدون تأخیرهای گسترده برای مصرف کنندگان و مشاغل به حرکت خود ادامه دهد.
متأسفانه، اتریوم یک مشکل مشابه دارد، همانطور که بنیان گذار آن ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) اعتراف کرده است. ظرفیت شبکه حداکثر ۱۵ معامله در ثانیه است و وی هشدار داد که اگر وضعیت موجود باقی بماند، زیرساختهای این صنعت قادر به همراهی نیستند.
چرا فقط ظرفیت را افزایش نمیدهیم؟
متأسفانه، این به سادگی انتشار یک به روزرسانی یک شبه نیست.
اگرچه بیشتر افراد در دنیای ارز دیجیتال موافقند که اگر این صنعت شانس پیشی گرفتن از مؤسسات مالی فیات را داشته باشد، باید به فریم ورک و مقیاس پذیری توجه داشته باشد، یافتن راه حل به زمان و تلاش زیادی نیاز دارد.
تا حدی دلیل این امر این است که هر پیشنهادی قبل از اجرای آن باید از حمایت ماینرها، توسعه دهندگان، مشاغل و سایر سهامداران برخوردار باشد.روندی که ممکن است ماهها به طول انجامد و حتی در آن صورت نیز با اختلاف نظر همراه شود.
یک مثال خوب با بیت کوین ارائه میشود، جایی که در طول سالها بحثهای فعال برای تغییر اندازهی بلاک آن انجام شده است. مشکل این بود: در حالی که برخی موافق دو برابر کردن آن به ۲ مگابایت بودند، دیگران میخواستند جسورتر باشند و به ۸ مگابایت یا حتی ۳۲ مگابایت بروند، بدون اینکه هیچ پیشنهادی برای بدست آوردن کشش کافی برای اجرا داشته باشند.
در ماه مه ۲۰۱۸، بیت کوین کش با موفقیت یک نسخهی جدید را فعال کرد که اندازهی بلوک آن را ۴ برابر کرد و به ۳۲ مگابایت رساند. امید است که این افزایش باعث شود ارز رمزپایه بتواند تقاضای آینده را تأمین کند و زمینه را برای معرفی ویژگیهای جدید فراهم کند. با این حال، منتقدین اظهار داشتند که این تغییرات باعث گران شدن عملکرد کامل گرهها میشود و این به نوبهی خود میتواند باعث غیر متمرکز بودن کمتر در شبکه شود. حامیان بیت کوین کش که نتیجهی یک هارد فورک در آگوست ۲۰۱۷ بود، میگویند اندازهی بلاک افزایش یافتهی آن یکی از دلایل برتریاش نسبت به بیت کوین است.
چه راه حلهای دیگری وجود دارد؟
چندین ایده برای کمک به افزایش مقیاس بیت کوین و اتریوم ارائه شده است.
به عنوان مثال، Lightning Network یک لایهی ثانویه است که در بالای یک بلاک چین فعالیت میکند. از نظر تئوری، میتواند تعداد نامحدودی از تراکنشها را پردازش کند، پرداختهایی که به طور عمومی در بلاک چین ثبت نمیشوند. تنها مانده حسابهای نهایی هنگامی که همهی معاملات به پایان میرسند در دفتر ثبت میشود. اگرچه امید بود که این امر بتواند مسائل مقیاس بیت کوین را حل کند، اما موارد منفی، عمدتا در مورد امنیت، وجود دارد. چنین پروتکلی میتوانست استاندارد پرداختهای روزمرهی کوچکتر شود و بلاک چین را برای معاملات مهمتر و کاهش هزینهها آزاد کند.
ویتالیک بوترین، که قبلاً به او اشاره کردیم، همچنین راه حلهایی برای مقیاس بلاک چین ارائه داده است. این ایده که به عنوان Plasma Cash شناخته میشود، به هر کاربر این امکان را میدهد که فقط بر روی بلاکهای حاوی سکهی مورد توجه خود تمرکز کند و به بهینه سازی دادهها کمک میکند. به گفته بوترین، این راه حل همچنین میتواند از معاملات جعلی جلوگیری کند و در صورت هک شدن یک صرافی، مانع از دست رفتن ارز دیجیتال سرمایه گذاران شود.
آیا بحثی مربوط به مقیاس خارج از زنجیره (chain) وجود دارد؟
برنامههای غیرمتمرکز نیازی به اجرای کامل بر روی بلاک چین ندارند. بدین معنی که بسیاری از فرآیندهای آنها میتوانند “خارج از چین” پردازش شوند.
به نوعی، این قابل مقایسه با برنامههایی است که ممکن است در رایانه شخصی یا تلفن هوشمند خود استفاده کنید. اگرچه این نرم افزارها ممکن است به اتصال به اینترنت متکی باشند، اما برخی از کارها بصورت آفلاین انجام میشود و از ترافیک زیاد سرورهای یک شرکت جلوگیری میشود.
راه حلهای مقیاس خارج از چین اطمینان میدهد که معاملات خاصی بدون ماینرها انجام شده و فقط اجازه میدهد تا اطلاعات اساسی همگام شوند. همچنین میتوان با بهبودها و به روزرسانیها توافق کرده و آنها را اجرا کرد بدون اینکه فرآیند طاقت فرسای تأیید از همهی ذینفعان مجموعه نیاز باشد و توزیع ویژگیهای جدید بدون ایجاد اختلال در کل بلاک چین انجام میشود.
البته معایبی نیز وجود دارد. تأیید معاملات خارج از چین برای مردم دشوارتر است، و همچنین میتواند مشکلاتی در زمینهی توافق ایجاد کند. اگر به کاربران دربارهی این به روزرسانیها گفته نشود، ممکن است سرخورده شوند.
در واقع، برخی معتقدند که آیندهی ارزهای رمزپایه ممکن است کاملاً بدون بلاک چین باشد. پلتفرمهایی مانند رمزارزهای Byteball و IOTA به هیچ وجه از بلاک استفاده نمیکنند و در عوض، معاملات جدید مسئول تأیید پرداختهای قبلی هستند. حامیان معتقدند این میتواند پاسخی برای رفع مشکلات سرعت، امنیت، مقیاس، حریم خصوصی و پایداری باشد که در حال حاضر ارزهای دیجیتال مبتنی بر بلاک چین با آنها روبرو هستند.
اگر چیزی تغییر نکند چه اتفاقی میافتد؟
عدم رسیدگی قطعی به مسائل مقیاس بلاک چین میتواند پیامدهای گستردهای داشته باشد.
تا زمانی که اقدامی انجام نشود، پردازش معاملات طولانیتر و طولانیتر میشود. در یک اقتصاد دیجیتال که پرداختهای فیات را میتوان بلافاصله ارسال و دریافت کرد، پلتفرمهای بلاک چین اگر بخواهند به عنوان یک گزینهی جایگزین مناسب در نظر گرفته شوند، باید همان عملکرد را ارائه دهند، حتی اگر مجموعهای از مزایای جذاب دیگر را نیز ارائه دهند. در غیر این صورت، این خطر وجود دارد که حتی پرشورترین علاقه مندان به رمزنگاری نیز این فنآوری را به کلی کنار بگذارند.
کاهش تعداد کاربر میتواند باعث سقوط قیمت ارزهای دیجیتال مهم شود و داراییهایی که ارزش آنها روزی هزار دلار بوده است به ارزش بسیار کمتری نسبت به قبل کاهش یابند.
این همچنین میتواند به این معنی باشد که متمرکز بودن با وجود تمام نقایصش که در وهلهی اول طوفان جامعهی بلاک چین را برانگیخته است، باقی میماند. از این رو، چه کسی میداند که چه تعداد پلتفرم درخشان ارز دیجیتال ممکن است هرگز به نتیجه نرسند.
Fractonet روی یک “طراحی مجدد کامل” بلاک چین کار کرد تا مشکلات مقیاس را یک بار و برای همیشه از بین ببرد. با اندازهی بلاک ۱.۵ گیگابایتی، این استارتاپ میگوید که با موفقیت توانست ۳۳۸۸۸ تراکنش در هر ثانیه را طی آزمایش عملکرد، پردازش کند. این شرکت ادعا میکند که پروتکل آن میتواند دادهها را بر روی بلاک چین و همچنین معاملات را با دادههای واقعی بدون تغییر ذخیره کند، به این معنی که مشاغل دیگر مجبور نیستند اطلاعات حساس را به اشخاص ثالث بسپارند.
این شرکت پروتکل جدیدی به نام RIFT ایجاد کرده است تا همگام سازی این دادهها را تسهیل کند و میگوید اندازهی بزرگتر بلاک باعث کاهش هزینههای مربوط به معاملات و ماینینگ میشود. Fractonet میگوید که پایهی بلاک چین در حال حاضر کاربردی است و زمینه را برای ویژگیهای مختلف مانند اپلیکیشن های غیرمتمرکز (DApps)، چینهای جانبی، قراردادهای هوشمند و امکان دسترسی به دادهها فقط از طریق کلید خصوصی با سطوح مختلف دسترسی فراهم میکند.