ارز دیجیتال تزوس یک شبکه بلاک چین غیر متمرکز و متن باز با الگوریتم اثبات سهام است که تراکنش‌های همتا به همتا را اجرا کرده و به عنوان پلتفرمی برای استقرار قراردادهای هوشمند عمل می‌کند. توکن بومی این شبکه تز نام دارد که با XTZ نشان داده می‌شود. با این حال، برخلاف سایر رمزارزها و شبکه‌های آنها، Tezos مفهوم قرارداد هوشمند را “یک گام فراتر می‌برد و به کاربران اجازه کنترل مستقیم قوانین شبکه را می‌دهد.” این پلتفرم قصد دارد به یک شبکه‌ی پویا تبدیل شود. قرار داد هوشمند: قرارداد هوشمند، پروتکل خاصی دارد که برای مشارکت، تأیید، انجام مذاکره و عملکرد قرارداد تعیین شده است. قراردادهای هوشمند امکان انجام معامله های معتبر را بدون نیاز به شخص ثالث انجام می‌دهند. این معاملات قابل پیگیری و غیرقابل برگشت هستند.
مروری بر ارز دیجیتال تزوس
پلتفرم Tezos در سال ۲۰۱۷ ایجاد شد و آقا و خانم برایتمن با ارائه عرضه اولیه کوین یا ICO، توانستند بیش از ۲۳۲ میلیون دلار برای پروژه خود جمع آوری کنند. این میزان سرمایه باعث شد تا ارز دیجیتال Tezos در آن زمان به عنوان دومین عرضه اولیه بزرگ در تاریخ رمز ارزها شناخته شود. علاوه بر این، شرکت‌های سرمایه گذاری بزرگ مثل پالی چین کپیتال (PolyChain Capital) و همچنین سرمایه گذاران مستقلی مثل تیم دریپر (Tim Draper)، نسبت به ارز XTZ علاقه نشان دادند. اما این پلتفرم خیلی زود با یک سری مشکلات قانونی مواجه شد که به شدت آینده آن را تهدید می‌کرد.
برایتمن و همسرش کتلین (Kathleen) با یوهان گِوِرز (Johann Gevers)، رئیس بنیاد Tezos در سوئیس که دارایی‌های ICO را کنترل و نگهداری می‌کرد، بحث شدیدی داشتند. در پی این اختلاف، راه‌اندازی پلتفرم تزوس تا زمان نامشخص به تعویق افتاد. همچنین تاخیر در راه اندازی یکی از دلایل ایجاد مشکل قانونی برای Tezos بود. کتلین برایتمن در کنفرانس ۱۷ و ۱۸ فوریه سال ۲۰۱۸ در UCLA گفته بود: راه‌اندازی قرار است در عرض چند هفته بعد از آن انجام شود، اما شبکه تزوس تا اوایل مارس هنوز راه اندازی نشده بود.
برخی کاربران با این ادعا که Tezos، بطور غیرقانونی اقدام به انتشار و عرضه اوراق بهادار کرده، علیه شرکت شکایت کردند. این دادخواست‌ها با هدف پرداخت غرامت از سوی تزوس به سرمایه‌گذاران به خاطر خرید ICO یا عرضه اولیه کوین بود. هنوز هم پروژه های زیادی در پلتفرم Tezos در حال توسعه هستند و مطالعات نشان می‌دهد که سودآورترین کوین در صرافی‌ها است. بنیانگذاران با وجود بحث‌ها هنوز هم به پایداری پروژه خوشبین هستند.
کاهش شدید قیمت تزوس
میزان عرضه کل Tezos حدود ۷۶۳/۳۰۶/۹۳۰ است. بالاترین قیمت روزانه این رمز ارز در ۱۷ دسامبر ۲۰۱۷ حدود ۱۲/۱۵ دلار بود. نسخه آزمایشی Tezos در تاریخ ۳۰ ژوئن ۲۰۱۸، تقریباً یک سال پس از تکمیل ICO، راه اندازی شد. تاریخ راه اندازی شبکه اصلی هنوز مشخص نشده است، اما شرکت تزوس اعلام کرد: این امر زمانی اتفاق می‌افتد که نسخه آزمایشی (betanet) پایدار باشد و باگ‌ها برطرف شود. گزارش شده که معاملات موجود در بتا با راه اندازی به شبکه اصلی منتقل می‌شوند.
برای ایجاد ثبات در شبکه، بنیاد Tezos با Hacker One همکاری کرد، اگرچه جزئیات آن در دسترس نیست. همانطور که در بالا ذکر شد، عرضه اولیه کوین Tezos از زمان ایجاد تا ۱۳ ژوئیه ۲۰۱۷ برگزار شد. در آن زمان ارزش کل این رمز ارز ۲۳۲ میلیون دلار و ارزش هر توکن معادل۰.۴۷ دلار بود. Tezos یکی از پردرآمدترین ICOها در تمام دوران ها است.
XTZ به جای استخراج از طریق بیکینگ (baking) ایجاد می‌شود. بِیکرها این رمز ارز را واریز می‌کنند و برای امضا و انتشار بلوک پاداش می‌گیرند و سپس بلوک‌ها را تأیید می‌کنند. بِیکرهایی که صادقانه عمل نمی‌کنند (یعنی دو برابر هزینه می‌کنند)، واریزی‌های XTZ خود را از دست می‌دهند. Tezos یک شبکه اثبات سهام (DPoS) واگذار شده است که با زبان برنامه نویسی OCaml ساخته شده است و حاکمیت از طریق رأی گیری دارندگان XTZ تعیین می‌شود. تعداد آرا بوسیله‌ی تعداد دارندگان توکن‌ها تعیین می‌شود. دارندگان توکن همچنین می‌توانند بیکینگ و رأی را به دیگران واگذار کنند.
هیچ کیف پول رسمی برای Tezos وجود ندارد؛ زیرا توسعه آن در دست مردم است. تاکنون TezBox و Ledger Nano S تنها کیف پول هایی با پشتیبانی از تزوس هستند. این پروژه به مشارکت سرمایه گذاران بستگی دارد، اما اعضای جامعه در حال حاضر از بنیانگذاران شاکی هستند. این برنامه می‌خواهد با بلاک چین‌هایی مانند EOS ،Ontology و اتریوم رقابت کند، اما به طور جدی فاقد توانایی برای رقابت با این بلاک چین‌ها است.
استفاده از زبان برنامه نویسی Michelson، مانعی در سر راه شما قرار می‌دهد و الگوریتم اثبات سهام آن مانند گذشته در سال ۲۰۱۶ بی نظیر نیست. Tezos سر و صدا و پول زیادی در پشت خود دارد، اما تا زمانی که به تصویب نرسد، احتمال دارد در رقابت بین بلاک چین‌ها شکست بخورد.
مسائل قانونی توکن تزوس
چند ماه پس از پایان یافتن عرضه اولیه تزوس، برایتمن‌ها با یوهان گورز (Johann Gevers) که یکی از بنیان گذاران و هم چنین رئیس تزوس بود، به مشکل برخوردند. اختلاف نظر بین این دو طرف به حقوق مالکیت فکری و مجوز نرم افزاری رایگان ارز دیجیتال Tezos مربوط می‌شد. این مشاجره در نهایت باعث شد تا گورز از تزوس جدا شود و در نتیجه، انتشار این پلتفرم و ارسال ارز XTZ به کیف پول سرمایه گذران نیز به تعویق افتاد. تعدادی از سرمایه گذاران بر اساس این که تزوس اوراق بهادار رسمی ثبت نشده بود، از تزوس شکایت کردند. این شاکیان به دنبال بازگشت سرمایه خود بودند، اما Tezos پیش از شروع عرضه اولیه اعلام کرده بود که مبالغ دریافتی «کمک‌های مالی غیر قابل استرداد» خواهند بود و این امر روند شکایت را دشوار کرد.
سرانجام در ژوئن سال ۲۰۱۸ (خرداد ۹۷)، کتلین برایتمن تصمیم گرفت علی رغم شک و تردیدهای مربوط به مسائل قانونی، توکن‌های ارز دیجیتال تزوس را توزیع کند. متاسفانه این تصمیم پرونده قانونی ارز دیجیتال Tezos را پیچیده‌تر کرد؛ اکنون سرمایه گذارانی که از قبل ارز XTZ خریداری کرده بودند نیز می‌بایست مراحل احراز هویت و قوانین شناخت مشتری (KYC) را طی کنند. این باعث شد تا شبکه تزوس به سرعت به دو گروه تقسیم شود: بلاک چین استاندارد XTZ و بلاک چین جایگزینی به نام «ان‌تزوس» (nTezos) که از کاربران KYC نمی‌خواست.
انواع کیف پول ارز دیجیتال تزوس
بر خلاف بیشتر رمز ارزها، تزوس کیف پول رسمی معرفی نکرده است. اما با این حال کیف پول‌های مناسبی برای نگهداری ارز XTZ وجود دارند که در ادامه به چند مورد از آنها اشاره می‌کنیم:
- اتمیک والت (Atomic Wallet): این کیف پول از بیش از ۳۰۰ رمز ارز پشتیبانی می‌کند و تیم پشتیبانی آن هر هفته ویژگی‌های جدیدی را به آن اضافه می‌کند.
- لجر نانو اس (Ledger Nano s): ویژگی‌های فوق‌العاده امنیتی لجر نانو اس آن را به یکی از بهترین کیف پول‌ها برای ذخیره ارزهای دیجیتالی مثل تزوس تبدیل می‌کند.
- ترزور مدل تی (Trezor Model T): ترزور مدل تی یکی از بهترین کیف پول‌ها برای ذخیره تزوس است؛ چون دارایی‌های شما را به صورت آفلاین ذخیره می‌کند تا در مقابل حملات هکرها در امان باشند.
در سال ۲۰۲۰ شرکت‌های زیادی از جمله کوین بیس (Coinbase) و بایننس (Binance)، خدمات استیکینگ Tezos را برای کاربران فراهم کردند. اگر تعداد صرافی‌هایی که این خدمات را برای دارندگان ارز XTZ ارائه می‌دهند افزایش یابد، امکان افزایش قیمت تزوس نیز وجود دارد. فراموش نکنید که فراهم کردن امکان کسب درآمد برای دارندگان این ارز دیجیتال یک انگیزه قوی محسوب می‌شود و در نتیجه، تقاضا برای خرید تزوس هم می‌تواند افزایش پیدا کند که افزایش قیمت را در پی خواهد داشت. بنابراین می توان‌گفت که موفقیت بخش استیکینگ و کسب درآمد ارز دیجیتال Tezos برای رشد قیمت آن در آینده حیاتی خواهد بود.
جمع بندی
Tezos درگیر بحث و جدال است، اگرچه برای ادامه توسعه به کمک سرمایه گذاران نیاز دارد. نسخه بتا هنوز در مراحل ابتدایی است و این شرکت فاقد مشارکت‌های کلیدی و dApp برای ارتقا شبکه است. هنوز هم چندین عامل اساسی دارد که به نفع آن است.
- Tezos یکی از مشهورترین ICOها در طول تاریخ است که ۲۳۲ میلیون دلار در بیت کوین و اتریوم جمع آوری کرده و در ژوئیه ۲۰۱۷ از نظر عرضه اولیه کوین ارزش آن سر به فلک کشیده است.
- بنیاد Tezos از زمان شروع به کار بنیانگذاران از جمله رئیس آن گورز و چندین عضو هیئت مدیره اصلی آرتور و کیتلین را جایگزین کرد.
- شبکه Tezos در حال رفع اشکالات نسخه ی بتا است. این برنامه دارای یک برنامه باگ برای کمک به سرعت بخشیدن به روند است.
علی رغم مشکلاتی که در آغاز برای ارز دیجیتال تزوس ایجاد شد، اکنون به نظر می‌رسد که آینده‌ای درخشان در انتظار آن است. نوآوری‌های این پلتفرم در حوزه‌های الگوریتم اجماع، تامین امنیت قراردادهای هوشمند و روش‌های به‌روزرسانی جدید، قابل تحسین هستند. با این حال نباید فراموش کرد که ارز دیجیتال XTZ هنوز راه درازی را پیش رو دارد و اگر می‌خواهد توانایی رقابت با بلاک چین‌های تخصصی مثل ترون (Tron) را داشته باشد، باید تعدادی زیادی از توسعه دهندگان برنامه‌های غیر متمرکز را جذب کند.
نوآوری‌های این پلتفرم در حوزه‌های الگوریتم اجماع می باشد. همچنین تامین امنیت قراردادهای هوشمند و روش‌های به‌روزرسانی جدید، قابل مشاهده می‌باشند. اما نباید فراموش کرد که ارز دیجیتال تزوس هنوز راه درازی را پیش رو خواهد داشت و اگر می‌خواهد وارد رقابت با بلاک چین‌های تخصصی نظیر ترون (Tron) و نئو (NEO) را داشته باشد، باید شمار زیادی از توسعه دهندگان برنامه‌های غیر متمرکز را به خود جذب کند.
