ارزش کل قفل شده (TVL) یکی از شاخص‌های کلیدی است که به ما در درک ارزش پروتکل قرارداد هوشمند کمک می‌کند. قراردادهای هوشمند با کدگذاری و خودکارسازی، امور مالی سنتی را بازسازی می‌کنند.
در حالی که قراردادهای هوشمند امکان توسعه دیفای را فراهم می‌کنند، این ارزش کل قفل شده یا به اختصار TVL است که میزان دارایی قفل شدهدر برنامه‌های دیفای یا هر پلتفرم دیگری را محاسبه می‌کند. به بیان ساده می‌توان از طریق TVL علاقه مردم به یک پروژه خاص را که معمولا برنامه‌های غیرمتمرکز هستند مشاهده کرد. در ادامه این مقاله موضوعاتی مانند اهمیت ارزش کل قفل شده در دیفای (DeFi)، ماهیت TVL، نحوه محاسبه آن و سایر موارد می‌پردازیم.
ارزش کل قفل شده (TVL) چیست و چه اهمیتی دارد؟
پس از توسعه صنعت دیفای در سال ۲۰۲۰، کارشناسان بازار حوزه‌های جدید سرمایه گذاری را مورد بررسی قرار دادند و به دنبال راهی برای سنجش عملکرد آن‌ها بوده‌اند. به غیر از مارکت کپ، حجم معاملات، عرضه کل و عرضه در گردش، ارزش کل قفل شده نیز یکی از شاخص‌هایی است که میان سرمایه گذاران برای ارزیابی ارزش کل دارایی‌ها در دیفای استفاده میشود.
دارایی‌های DeFi شامل پاداش‌ها و بهره‌هایی است که از خدمات معمولی مانند وام‌دهی، استیک و استخرهای نقدینگی به دست می‌آیند و در قالب قراردادهای هوشمند ارائه می‌شوند.
به عنوان مثال، TVL در استیکینگ، یک شاخص بسیار مفید برای سرمایه‌گذارانی است که به دنبال پشتیبانی از پلتفرم‌های دیفای با بالاترین پاداش هستند. ارزش کل قفل شده در پروتکل‌های استیکینگ DeFi است و نشان دهنده مقدار دارایی‌های سپرده شده توسط ارائه دهندگان نقدینگی است.
در سال ۲۰۲۲، TVL نزدیک به ۲ میلیارد دلار در سطح جهانی رسید که نسبت به ۴۰۰ میلیون دلار در دو سال گذشته افزایش یافته است. با افزایش محبوبیت و ارزش دیفای در فضای ارزهای دیجیتال، TVL به یک معیار مهم برای ارزیابی کل سیستم و یا یک بخش خاص که آیا ارزش سرمایه گذاری دارد با خیر تبدیل شده است.
در حالی که TVL به سادگی به عنوان ارزش کل ارز دیجیتال قفل شده در یک قرارداد هوشمند تعریف میشود، شرایطی وجود دارد که احتمالا بر ارزش پروژه‌های DeFi تأثیر بگذارد.
TVL همچنین با ارزش ارز فیات یا توکن بومی شبکه تغییر می‌کند. قفل دارایی‌ها در برخی از پروژه‌ها گاهی با توکن بومی شبکه سنجیده میشود که بر همین اساس TVL آن با مقدار آن متفاوت است. اگر قیمت یک توکن بالا برود، TVL پروتکل نیز افزایش می‌یابد.
اهمیت TVL در بررسی پروژه‌های دیفای چیست؟
رشد TVL یک شاخص کلیدی برای سنجش افزایش محبوبیت و پذیرش پروتکل‌های دیفای است. دلایل زیادی وجود دارد که چرا TVL یک معیار مهم برای ردیابی است. در ادامه چند نمونه از این دلایل را بررسی می‌کنیم:
- ارزش کل قفل شده روشی برای اندازه گیری اندازه صنعت دیفای ارائه می‌دهد.
- TVL شاخص خوبی برای بررسی میزان فعالیت صنعت است. به بیان ساده هر چه میزان TVL بالا باشد؛ یعنی پروژه فعال‌تر است. همچنین هر چه مقدار دارایی‌های قفل شده در پروتکل افزایش یابد، فضا فعال‌تر خواهد بود.
- می توان از TVL برای ارزیابی ریسک سرمایه گذاری استفاده کرد؛ زیرا راهی برای اندازه گیری ارزش کل در معرض ریسک فراهم می‌کند.
برای مشارکت در پروژه‌های دیفای باید دارایی را به عنوان وثیقه یا نقدینگی در استخرهای معاملاتی قفل کنید. بر اساس ارزش کل قفل شده شما می‌توانید تاثیر سود و قابلیت برنامه‌های دیفای برای تریدر و سرمایه گذاران را مشاهده کنید.
زمانی که ارزش کل قفل شده یک پروژه دیفای افزایش یابد، نقدینگی و محبوبیت پروژه نیز افزایش می‌یابد. میزان TVL بالا به معنای ارزش قفل شده بیشتر است که از همین طریق سرمایه گذاران می‌توانند به مزایا و درآمدهای بالاتر نیز دست یابند. TVL کمتر نیز به معنای کمبود نقدینگی و در نتیجه سود کمتر است.
از طریق پلتفرم‌های تحلیلی مانند DeFi Pulse و DefiLlama می‌توان سهم بازار پروژه‌های دیفای را بررسی کرد. شما همچنین می‌توانید داده‌های مربوط به میزان دارایی‌های قفل شده در قراردادهای هوشمند را مشاهده کنید.
اگر ارزش کل قفل شده در دیفای را از طریق DeFi Pulse دنبال می‌کنید باید بدانید که این پلتفرم بر قراردادهای هوشمند بلاکچین اتریوم و استخراج کل موجودی اتریوم (ETH) و توکن‌های ERC-20 نظارت می‌کند. از سوی دیگر، DefiLlama ارزش کل قفل شده را با استخراج کل موجودی تمام زنجیره‌های دیفای ترکیبی یا هر پلتفرم جداگانه به طور جداگانه محاسبه می‌کند.
نحوه محاسبه ارزش کل بلاک شده در دنیای دیفای
با توجه به ظهور پروژه‌های جدید در صنعت دیفای، ممکن است ایجاد TVL دقیق بازار کلی و تعیین اینکه آیا یک پلتفرم خاص دیفای گزینه‌ای امن برای کاربران است، چالش برانگیز باشد.
با این حال، کاربران می‌توانند پروتکل‌های برتر را با استفاده از معیار ارزش کل قفل شده ۱ میلیارد دلاری انتخاب کنند. هر چه میزان TVL یک پروژه بالاتر باشد آن پلتفرم بهتر است؛ زیرا نشان دهنده تقاضای بالا و تیم توسعه دهنده قوی است که آن را به یک پروژه برتر تبدیل می‌کند.
پروژه‌های برتر باید سرمایه گذاران و کاربران بیشتری جذب کنند تا میزان TVL پروژه‌های دیفای افزایش یابد.
از طرف دیگر اگر پروژه دیفای دارای TVL پایین‌تری باشد، اما سود بالایی ارائه می‌دهد توجه کرد. این احتمال وجود دارد که یک پروژه تبلیغاتی برای دریافت توجه و سهم بیشتر بازار باشد و در نهایت یک کلاهبرداری است.
سه عامل اصلی که برای ارزش کل قفل شده در دیفای باید در نظر گرفته شود عبارتند از:
محاسبه ارزش کل قفل شده ارز دیجیتال ساده است. ابتدا، مارکت کپ یک دارایی را با ضرب کردن میزان عرضه پروژه دیفای در قیمت فعلی پیدا کرد. سپس، با تقسیم ارزش بازار بر حداکثر عرضه در گردش، میزان TVL بدست می‌آید.
زمانی که مارکت کپ بازار را بر کل ارزش قفل شده تقسیم می‌کنیم، نسبت TVL را بدست می آوریم.
نسبت TVL می‌تواند به تعیین اینکه آیا دارایی DeFi کمتر از ارزش یا بیش از حد ارزش گذاری شده است کمک کند. اگر این نسبت کمتر از ۱ باشد، دارایی معمولا کمتر ارزش گذاری شده است و برای سرمایه گذاران جذاب تر است. وقتی ارزش بازار از TVL در ارز دیجیتال فراتر رود، ممکن است دارایی بیش از حد ارزش گذاری شود و جایی برای رشد داشته باشد.
کدام ارز دیجیتال بالاترین ارزش قفل شده را دارد؟
با توجه به رشد چشمگیر دیفای در سال ۲۰۲۰، ارزش کل قفل شده همه پروتکل‌های دیفای تا پایان سال ۲۰۲۱ به سرعت و به طور قابل توجهی افزایش یافت.
طبق گفته DefiLlama، در ابتدای سال ۲۰۲۰، مجموع TVL در تمام پلتفرم‌های DeFi حدود ۶۳۰ میلیون دلار بود. در سه ماهه اول سال ۲۰۲۲، ارزش آن به بیش از ۱۷۲ میلیارد دلار رسیده بود.
بیش از نیمی از آن در پروتکل میکردائو (MakerDAO) بود که به همراه Curve و آوه (Aave) یکی از پروتکل‌های برتر بودند. Curve با ۹.۷ درصد از سهم بازار و ۱۷ میلیارد دلار TVL، ارز دیجیتال با بالاترین TVL و بخشی از بازار است، پس از آن Lido با TVL 15.4 میلیارد دلار، انکر (Anchor) با ۱۲.۶ میلیارد دلار و میکر دائو با ۱۱.۵ میلیارد دلار قرار دارند.
بزرگترین شبکه از نظر ارزش قفل شده در دیفای
در سال ۲۰۲۲، اتریوم به عنوان بزرگترین شبکه توسط ارزش کل قفل شده در دیفای ظاهر شد که بیش از نیمی از کل حجم دیفای در سراسر جهان را به خود اختصاص داد.
شبکه اتریوم دیفای کمتر از ۵۰۰ پروتکل را شامل میشود. در مقایسه با بایننس اسمارت چین که دومین TVL با ارزش ۸.۷۴ میلیارد دلار با ۷.۷ درصد از سهم بازار، آوالانچ با ۵.۲۱ میلیارد دلار و ۴.۵ درصد، دارای TVL تقریباً ۷۳ میلیارد دلاری با ۶۴ درصد از سهم بازار است. سولانا با ۴.۱۹ میلیارد دلار و ۳.۶۸ درصد از سهم بازار را به خود اختصاص داد.
TVL برای کل بازار دیفای است که به دلار با درصد حرکت در ۲۴ ساعت گذشته و ارز دیجیتال با تسلط بالاتر بیان میشود.
معیار کل ارزش قفل شده در تمام زنجیره‌ها به وضوح نشان می‌دهد که اتریوم شبکه‌ای است که بالاترین ارزش کل قفل شده را دارد. در اصل، TVL یک شاخص مناسب برای حوزه دیفای ارزهای دیجیتال است و احتمالاً بیشترین استفاده را برای ارزیابی سلامت و رشد بازار دارد. در حالی که رشد TVL نشانه چشم‌انداز مثبتی برای بازار است، اما باید مورد توجه قرار گیرد؛ زیرا تفسیر دقیق این شاخص تقریبا غیرممکن است.
جمع بندی
ارزش کل قفل شده (TVL) ارزش کلی ارز دیجیتال که در یک پروژه دیفای (DeFi) قفل شده است. TVL به عنوان یک معیار کلیدی برای سنجش علاقه در یک بخش خاص از بازار رمز ارز ظاهر شده است.
TVL شامل تمام ارزهای قفل شده در تمام عملکردهایی است که پروتکل‌های DeFi ارائه می‌دهند. عملکردهایی که ارائه میشود شامل موارد زیر است:
- استیکینگ
- وام دهی
- استخرهای نقدینگی
TVL به معنای ارزش دارایی‌های قفل شده است. زمانی میزان آن تغییر نمی‌کند که کاربران دارایی‌های خود را برداشت کنند. با توجه به نوسان دلار بازار ارزهای دیجیتال نیز تغییر می‌کند. برخی بیا حتی میزان دارایی‌های قفل شده در یک پروتل دیفای بر اساس توکن بومی شبکه تعیین میشود. با افزایش قیمت توکن بومی ارزش قفل شده نیز رشد می‌کند.
سرمایه گذاران می توانند هنگام ارزیابی ارزش گذاری مناسب توکن بومی پروژه DeFi، به TVL نگاه کنند. ارزش بازار توکن ممکن است نسبت به TVL پروژه بالا یا پایین باشد. هرچه این رابطه نزدیک باشد، توکن ممکن است بیش از حد یا کم ارزش‌تر به نظر برسد.
