در دنیا و صنعت سرمایه گذاری، شاخص ترس و طمع احساسات قوی هستند که می‌توانند بر رفتار سرمایه گذاران و به‌طور کلی بر روی بازار ارزهای دیجیتال، سهام و غیره تاثیر بگذارد. شاخص ترس و طمع به احساساتی که در بازار جریان دارد اشاره می‌کند. بر اساس احساسات در زمان‌های مشخص می‌توان فهمید که بازار به کدام سمت حرکت می‌کند. در این مقاله به معرفی شاخص ترس و طمع، محاسبه آن، مزایا و معایب و غیره می‌پردازیم.
شاخص ترس و طمع چیست؟ (fear and greed index)
شاخص ترس و طمع به منظور بررسی میزان تمایل سرمایه گذرارن برای خرید یک رمز ارزدیجیتال است. این شاخص بر مبنای روزانه، هفتگی، ماهانه و سالانه محاسبه میشود. از نظر تئوری این شاخص نشان دهنده روند قیمت بازار و فرصت‌های منطقی برای خرید و فروش ارز دیجیتال است. به عبارتی دیگر نشان می‌دهد که آیا افراد با ترس خود نسبت به قیمت‌ها اقدام به فروش میکنند یا در مقابل افراد با طمع اقدام به خرید میکنند که در نهایت منجر به صعود و نزول بازار میشود.
شاخص ترس و طمع در بازار ارز دیجیتال یک شاخص احساسات مبتنی بر مدل CNNMoney برای بازار TradFi است که بر روی ارزهای دیجیتال متمرکز است.
هر زمان که این اندیکاتور به حداکثر (۰ یا ۱۰۰) برسد، فعالان بازار می‌توانند انتظار داشته باشند که بازار ارزهای دیجیتال مسیر خود را معکوس کند. به بیان ساده تر این افراط نشان می‌دهد که بازار بیش از حد ترسناک یا حریص است که منجر به نتیجه معکوس میشود و اگر شاخص به نرخ ۵۰ برسد، وضعیت بازار خنثی در نظر گرفته می شود.
شاخص ترس و طمع ارزهای دیجیتال چگونه محاسبه میشود؟
از آنجایی که آلت کوین ها با عملکرد قیمت بیت کوین مرتبط هستند، شاخص ترس و طمع داده‌های خود را منحصراً بر اساس روند بازار بیت کوین نشان می‌دهد. شاخص ترس و طمع از ۵ داده مختلف بدست می‌آید که عبارتند از:
- نوسان
- حجم بازار
- رسانه های اجتماعی
- تسلط بیت کوین
- ارزهای محبوب و روز بر اساس میزان سرچ در گوگل
نوسانات: 25 درصد از شاخص را تشکیل می دهد و نشان دهنده سرعت تغییر قیمت بیت کوین است. برای نوسانات، این اندیکاتور از داده های بازار در ۳۰ و ۹۰ روز گذشته استفاده می‌کند.
حجم بازار: ۲۵ درصد دیگر از شاخص را تشکیل می‌دهد و میانگین حجم معاملات و حرکت بازار را در ۳۰ و ۹۰ روز گذشته را نشان می‌دهد. دوره‌هایی که بازار در طی آن موج‌هایی از حجم معاملات بالا را تجربه می‌کند، طمع را افزایش می‌دهد.
رسانه های اجتماعی: تنها ۱۵ درصد از این شاخص را تشکیل می‌دهند. این مجموعه داده هشتگ‌های ارز دیجیتال مرتبط و نرخ تعامل در توییتر را شامل میشود. اگر توییتر ساکت تر از حد معمول باشد و نرخ تعامل پایینی ایجاد کند، بازار وارد وضعیت ترس میشود.
تسلط بیت کوین: ۱۰ درصد از شاخص را تشکیل می‌دهد و همانطور که از نام آن پیداست، نشان دهنده تسلط بیت کوین در مقایسه با سایر ارزهای دیجیتال در بازار ارز های دیجیتال است. افزایش تسلط معمولاً نشان می‌دهد که سرمایه و سود حاصل از آلت کوین‌ها به بیت کوین بازگردانده میشود.
ارزهای محبوب و روز از نظر سرچ در گوگل: 10 درصد از داده‌های فهرست را نشان می دهد. این فهرست جستجوی مربوط به بیت کوین و کلمات کلیدی کریپتو مرتبط را از Google Trends برای تخمین احساسات بازار جستجو می کند. نتایج Google Trends بر ترس و طمع مانند تعامل در رسانه های اجتماعی تأثیر می‌گذارد.
چگونه شاخص ترس و طمع در بازار اندازه‌گیری میشود؟
شاخص ترس و طمع ارز دیجیتال دارای امتیازهایی در محدوده ۰ تا ۱۰۰ است. امتیاز پایین تر نشان دهنده ترس بیشتر در بازار است (داده با رنگ قرمز نشان داده میشود) که به این معنی است که سرمایه گذاران بیشتری شروع به فروش ارز دیجیتال کرده‌اند که در نتیجه منجر به سقوط بازار میشود. نمره بالاتر به این معنی است که طمع زیاد است (داده‌های سبز رنگ) و مردم در حال خرید هستند.
“زمانی که سرمایه گذاران بیش از حد حریص می‌شوند، به این معنی است که بازار باید اصلاح شود.”
“ترس شدید” به عنوان یک عدد بین ۰ و ۲۴ تعریف می شود. عدد بین ۲۵-۴۹ نشان دهنده “ترس” در بازار است. عدد ۵۰ نشان دهنده شرایط خنثی است. نمره ۵۱-۷۴ نشان دهنده “طمع” و نمره ۷۵ تا ۱۰۰ به معنای “طمع شدید” است.
محدوده شاخص ترس و طمع
- ترس شدید (Extreme Fear) 0-25
در این محدوده احساسات سرمایه گذاران نسبت به رمز ارزها منفی است و ارزهای دیجیتال با ارزشی کمتر از ارزش واقعی معامله می‌شوند.
- ترس (Fear) 25-50
در این محدوده معامله گران دیدگاه کوتاه مدت و میان مدت همراه با ترس دارند و انتظارات بازار نزولی است
- خنثی (Neutral) 50
روند بازار در این قسمت از شاخص منطقی به نظر می‌رسد و ارزهای دیجیتال معمولا با قیمت واقعی معامله می‌شوند.
- طمع (Greed) 50-75
دیدگاه بازار صعودی است و ارز دیجیتال با قیمت بالاتری خریداری میشود.
- طمع شدید (Extreme Greed) 75-100
زمانی که شاخص به این محدوه برسد یعنی سرمایه گذاران حاضرند قیمت بسیار بالاتری برای خرید ارز دیجیتال بپردازند و بازار صعودی است و بسیاری از سرمایه گذاران و تحلیلگران نسبت به بازار خوش بین هستند.
مزایا و معایب شاخص ترس و طمع
به گفته برخی از کارشناسان ترس و طمع گاهی ما را از تصمیمات عقلی دور می‌کند و همه ما می‌دانیم زمانی که پای پول یا دارایی به میان می‌آید ترس و طمع شدید می‌تواند بر عملکرد ما تاثیر بگذارد. با این حال گاهی شاخص ترس و طمع به عنوان یک شاخص قابل اعتماد در بازار رمز ارزها عمل می‌کند. برخی از تحلیلگران موافقند که اگر شاخص ترس و طمع را به تنهایی اعمال نکنید و در کنار آن از ابزارهای دیگری هم استفاده کنید می‌تواند ابزار مفیدی برای سرمایه گذاری در نظر گرفته شود.
بعضی از سرمایه گذاران نیز توصیه میکنند که کاربران نمودار ترس را دنبال کنند تا در زمان کاهش قیمت از فرصت خرید ارز دیجیتال استفاده کنند و برعکس بر اساس نمودار طمع یک فرصت مناسب برای فروش پیدا کنند؛ زیرا پس از آن اصلاحاتی در بازار رمز ارزها صورت می‌گیرد.
منتقدان شاخص ترس و طمع را یک ابزار نامناسب بری سرمایه گذاران می‌دانند. به عقیده‌ی آنها هودل و خرید ارز دیجیتال یکی از بهترین استراتژی‌های سرمایه گذاری در ارز دیجیتال است و نگران هستند که شاخص ترس و طمع کاربران را به معامله مداوم تشویق میکنند.
بر اساس نظر آنها از خرید و فروش متوالی ارزهای دیجیتال سود کمتری نسبت به هودل کردن بدست می‌آید.
آیا شاخص ترس و طمع قابل اعتماد است؟
شاخص ترس و طمع تا حدودی به درک شرایط بازار ارزهای دیجیتال کمک می‌کند. اما هر تصمیمی برای سرمایه گذاری، نگهداری یا برداشت نمی‌تواند تنها بر اساس شاخص انجام شود. همچنین به مواردی مانند تحلیل فاندامنتال و تکنیکال نیاز دارید. شما تنها بر اساس شاخص ترس و طمع نمی‌توانید تصمیمات سرمایه گذاری خود را بگیرید.
“در حالی که شاخص احساسات فعلی را نشان می‌دهد، اما پیش بینی کننده دقیقی از حرکات آتی بازار نیست.
نحوه استفاده از شاخص ترس و طمع در معاملات ارز دیجیتال
وارن بافت سرمایه گذار مشهور در خصوص شاخص ترس و طمع یک جمله‌ی معروف دارد:
“زمانی که همه طمع میکنند شما بترسید و زمانی که همه میترسند شما طمع کنید “
البته تنها نباید به این سخن اکتفا کرد و آن را به تنهایی اصول معاملاتی خود قرار دهید. برای مثال شما با استفاده از تحلیل‌های تکنیکال و فانتدامنتال محدوده‌ای را برای پایان اصلاح بیت کوین بیایبید اگر این محدوده نشان دهنده‌ی ترس شدید در بازار باشد می‌توانید انتظار بازگشت قیمت بیت کوین را داشته باشید. همچنین اگر پیش بینی می‌کنید قیمت بیت کوین به سطح مقاومت می‌رود و شاخص نشان دهنده‌ی طمع شدید بود می‌توان انتظار اصلاح قیمت را داشت.
می‌توان از اندیکاتور Fear & Greed در کنار سایر ابزارهای مالی استفاده کرد. نمی‌توان به طور ۱۰۰% از این استراتژی رای موفقیت در بازارهای ارز دیجیتال استفاده کرد. افراد با تجربه از این ابزارها برای تخیلیل بهتر در کنار سایر اندیکاتورها استفاده میکنند.
جمع بندی
ترس و طمع احساسات قدرتمندی هستند که می توانند بر جهت گیری بازار تأثیر بگذارند. شاخص ترس و طمع تلاش می کند تا این احساسات را مهار کند تا سرمایه گذاران را در زمانی که ترس یا طمع بیش از حد بازار را هدایت می کند، آگاه کند و به عنوان یک شاخص مخالف برای هدایت تصمیمات خرید و فروش آنها عمل کند. در حالی که این شاخص می تواند ابزار مفیدی برای سنجش احساسات بازار باشد، تنها باید در چارچوب یک تحلیل کامل با استفاده از شاخص های فنی و بنیادی استفاده شود.
