
در حالی که در هفتههای گذشته تنشهای ژئوپلیتیکی میان ایران و اسرائیل رخ داد، شاخص دلار آمریکا (DXY) به پایینترین سطح خود در سه سال اخیر رسیده و بیت کوین بار دیگر جایگاه خود را بالای ۱۰۷ هزار دلار پس گرفته است. این همزمانی باعث شده تحلیلگران نسبت به نقش دلار بهعنوان دارایی امن در دوران بحران، تردیدهایی جدی مطرح کنند.
بیت کوین، پناهگاه جدید سرمایهگذاران در دوران بحران
یکی از مفاهیم کلیدی که در تحلیل شاخص دلار کمتر مورد توجه قرار میگیرد، موضوع «پرواز به سمت داراییهای امن» است. بهطور سنتی، در شرایط بحرانی یا افزایش تنشهای ژئوپلیتیکی، سرمایهگذاران تمایل دارند داراییهای پرریسک مانند رمزارزها را کنار بگذارند و به گزینههای باثباتتری همچون دلار آمریکا، طلا یا اوراق قرضه دولتی روی بیاورند. اما اتفاقات اخیر نشان میدهد که این الگوی رفتاری در حال تغییر است.
کاهش DXY در بحران اخیر، نشان میدهد که دلار دیگر آن جایگاه امن گذشته را ندارد. در مقابل، بیتکوین علیرغم نوسانات توانسته اعتماد بخش قابلتوجهی از بازار را جلب کند. این تغییر نگرش میتواند نشانهای از رشد بیت کوین بهعنوان پناهگاه جدید سرمایهگذاران در عصر دیجیتال باشد؛ تغییری که مسیر جریان سرمایه جهانی را در آینده بازتعریف خواهد کرد.
دلار دیگر پناهگاه امن نیست؟
لین آلدن، اقتصاددان کلان در تحلیلی اظهار داشت: «شاخص دلار امروز در حال لمس کفهای قیمتی جدید است و طی هفتههای اخیر تقریباً هیچ تقاضایی از روی ترس از سوی سرمایهگذاران دریافت نکرده است.» به گفتهی او برخلاف بحرانهای گذشته، دلار این بار نتوانسته جذابیت سابق خود را در برابر نااطمینانیهای ژئوپلیتیکی حفظ کند.
فیات در حال محو شدن است!
جیمی کوتز، تحلیلگر رمزارز نیز بر همین نکته تأکید کرده و گفته است: «فیات در حال محو شدن است». شاخص DXY که قدرت دلار را در برابر ارزهای اصلی جهان نشان میدهد، به ۹۷.۵۰ رسیده که پایینترین سطح آن از فوریه ۲۰۲۲ تاکنون است. کاهش ۱.۵۴ درصدی DXY طی یک ماه گذشته، دقیقاً با شروع تنشهای جدید بین ایران و اسرائیل در تاریخ ۱۳ ژوئن همزمان شده است.
در شرایطی که انتظار میرفت بازار به سمت داراییهای باثبات مانند دلار یا اوراق قرضه دولتی متمایل شود، شاهد کاهش ارزش دلار بودهایم. برای مقایسه، در اکتبر ۲۰۲۴ و پس از حمله موشکی ایران به اسرائیل، شاخص دلار ۲.۶۷ درصد رشد کرده بود.
رشد بیت کوین در اوج نااطمینانی
در همین حال، بیتکوین بار دیگر قدرت خود را به رخ کشیده است. پس از افت کوتاهمدت به زیر سطح ۱۰۰ هزار دلار، قیمت بیتکوین با برقراری آتشبس موقت توسط رئیسجمهور ترامپ از روز دوشنبه روند صعودی در پیش گرفت و اکنون در محدوده ۱۰۷,۹۳۰ دلار معامله میشود. این رشد بیت کوین در شرایطی رخ داده که بسیاری از بازارها به دلیل ریسکهای موجود در وضعیت «ریسکگریزی» (risk-off) قرار داشتند.
کنترل بازار در دست گاوهاست
متیو هایلند تحلیلگر رمزارز، معتقد است که «گاوها کنترل بازار را در دست گرفتهاند» و دیگر تحلیلگران نیز به مقاومت بالای بیتکوین در برابر شرایط پرریسک اخیر اشاره دارند.
رمزارزها، بازار نوظهور امروز
بیتکوین در ماه گذشته موفق به شکست دو روند نزولی دوهفتهای شده است که به عنوان نشانهای از تغییر روند و بازگشت امیدها به بازار تلقی میشود. جیمی کوتز نیز با مقایسه شرایط فعلی با اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی، گفته است: «آخرین بار که دلار بهطور جدی تضعیف شد (در سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۸)، سرمایهها به سمت بازارهای نوظهور و کالاها سرازیر شد.»
او ادامه میدهد: «در آن دوران، این بازارها نسبت به بازارهای توسعهیافته عملکردی سه برابر بهتر داشتند، و این همان زمانی بود که قدرتهایی مانند کشورهای BRICS سر برآوردند. امروز نیز رمزارزها همان نقش بازار نوظهور را بازی میکنند. سرمایهها به سمتی میروند که انرژی رشد در آن است.»
نتیجهگیری
با توجه به کاهش شاخص دلار و ضعف DXY در ایفای نقش پناهگاه امن، سرمایهگذاران به دنبال فرصتهای رشد در داراییهای جایگزین مانند بیتکوین هستند. رشد بیت کوین در چنین شرایطی نشان میدهد که اعتماد به ارزهای دیجیتال بهعنوان بازارهای جدید، در حال افزایش است. تحلیل شاخص دلار و رفتار بازار رمزارز میتواند تصویری روشن از تغییرات بنیادین در ساختار اقتصاد جهانی ارائه دهد.
منبع: کوین تلگراف