یکی از اسکمهای رایج در حوزه کریپتو “راگ پول” نامیده میشود که در آن یک توسعه دهنده یا خالق پروژه، با تبلیغات، یک ارز دیجیتال را معرفی میکند و باعث افزایش قیمت آن میشود و پس از افزایش قیمت دارایی ناپدید میشود. شناسایی اسکمر و هکرها به دلیل ماهیت غیرمتمرکز و غیرقابل ردیابی بلاکچین، بسیار دشوار و در مواردی امکان ناپذیر است .
با این حال، راههایی وجود دارد که میتوانید راگ پولهای احتمالی را شناسایی کرده و از ضررهای مالی جلوگیری کنید. قبل از اینکه یاد بگیرید چگونه یک راگ پول را در ارز دیجیتال تشخیص دهید و چرا راگ پول در بازار رمز ارزها رخ می دهد،با انواع آن آشنا شوید.
راگ پول چیست؟ معرفی rug pull در فضای کریپتو
راگ پول rug pull نوعی از کلاهبرداری و اسکم در حوزه ارزهای دیجیتال است و زمانی رخ میدهد که یک تیم توکن پروژه خود را پامپ میکند، سپس با سرمایه جمع آوری شده از فروش ارز دیجیتال، ناپدید میشوند و سرمایهگذاران را با داراییهای بیارزش رها میکند. راگ پول را میتوان نوعی کلاهبرداری و سوء استفاده از برنامههای دیفای (DeFi) است.
انواع راگ پول
سه نوع اصلی راگ پول در ارز دیجیتال وجود دارد:
- سرقت نقدینگی liquidity stealing
- محدود کردن سفارشهای فروش limiting sell orders
- دامپینگ یا دامپ کردن dumping
سرقت نقدینگی زمانی اتفاق میافتد که سازندگان ارز دیجیتال، تمام داراییها را از استخرهای نقدینگی خارج میکنند، این کار باعث میشود ارزش دارایی به صفر برسد. راگ پولهای نقدینگی معمولا در صنعت دیفای رخ میدهند و یکی از رایجترین اگزیت اسکم است.
محدود کردن سفارشات فروش یک راه ظریف برای یک توسعه دهنده مخرب برای کلاهبرداری از سرمایه گذاران است. در این شرایط، توسعهدهنده توکنها را کدگذاری میکند تا تنها فروشنده باشند. توسعه دهندگان منتظر میمانند تا سرمایه گذاران با جفت معاملاتیهای خود، ارز دیجیتال جدید را خریداری کنند. زمانی که پرایس اکشن مثبت مشاهده شود، آنها پوزیشن خود را رها کرده و سرمایه گذاران را با داراییهای بی ارزش رها میکنند. اسکم توکن اسکویید (Squid Token) یکی از نمونههای راگ پول محدود کردن سفارشات فروش بود.
دامپینگ زمانی اتفاق میافتد که توسعهدهندگان به سرعت ذخایر بزرگ توکنهای خود را بفروشند. انجام این کار منجر به کاهش ارزش دارایی میشود و سرمایه گذاران با تومنهای بی ارزش در دست باقی میمانند. “دامپینگ” معمولاً پس از تبلیغ زیاد در شبکههای اجتماعی رخ میدهد. افزایش و فروش حاصل به عنوان یک طرح پامپ و دامپ شناخته میشود. دامپینگ بیش از سایر کلاهبرداریهای دیفای راگ پول یک منطقه خاکستری اخلاقی است. به طور کلی، خرید و فروش ارز برای توسعه دهندگان غیراخلاقی نیست. «دامپینگ»، وقتی صحبت از راگ پولهای دیفای DeFi به میان میآید، شاید سوال شود که قیمت یک دارایی چقدر است و با چه سرعتی فروخته میشود.
مقایسه هارد و سافت پول
راگ پول به دو صورت سخت و نرم وجود دارد. کدهای مخرب و سرقت نقدینگی راگ پولهای هارد هستند، در حالی که دامپینگ در دسته یافت پول قرار میگیرد. راگ پول در ارز دیجیتال میتواند “هارد” یا “سافت” باشد. زمانی که توسعهدهندگان پروژه، کدهای مخربی را در پروژه ارز دیجیتال خود ایجاد میکنند و هارد پول رخ میدهد. کدهای مخرب، سوء استفادههای پنهانی هستند که توسط توسعه دهندگان در قرارداد هوشمند پروژه کدگذاری شدهاند. قصد کلاهبردار از همان ابتدا مشخص است. سرقت نقدینگی نیز هارد پول در نظر گرفته میشود.
سافت پول به توسعه دهندگان توکن اشاره دارد که ارزهای دیجیتال را به سرعت دامپ میکنند. انجام این کار یک توکن بی ارزش شده در دست سرمایه گذاران ارزهای دیجیتال باقی میگذارد. در حالی که دامپینگ غیراخلاقی است، ممکن است به همان روشی که هارد پول است، یک عمل مجرمانه نباشد.
آیا راگ پول در ارز دیجیتال غیرقانونی است؟
راگ پول در ارز دیجیتال غیرقانونی نیست، اما غیراخلاقی است. هارد پول غیرقانونی است. سافت پول غیراخلاقی است، اما همیشه غیرقانونی نیست. به عنوان مثال، اگر یک پروژه ارز دیجیتال وعده پاداش را بدهد، اما به جای آن پول را نگه دارد، غیراخلاقی است، اما غیرقانونی نیست. در هر صورت، مانند بیشتر فعالیتهای کلاهبرداری در صنعت کریپتو، ردیابی و پیگرد قانونی هر دو نوع آن میتواند چالش برانگیز باشد.
فروپاشی صرافی ارزهای دیجیتال ترکیه، Thodex نمونهای بارز از راگ پول در ارز دیجیتال است. سرقت دو میلیارد دلاری یکی از بزرگترین سرقتهای راگ پولها در سال ۲۰۲۱ بود. همچنین یکی از بزرگترین کلاهبرداریهای اگزیت اسکم متمرکز (CeFi) در تاریخ است. اگرچه پلیس ترکیه در جریان تحقیقات خود از این کلاهبرداری بزرگ ۶۲ نفر را بازداشت کرد، اما محل اختفای عامل اصلی هنوز مشخص نیست.
Meerkat Finance ،AnubisDAO ،Compounder Finance و Uranium Finance نمونههای دیگر از راگ پول در ارز دیجیتال هستند.
۶ روش برای شناسایی راگ پول و جلوگیری از آن
چند روش مشخص برای محافظت از دارایی سرمایه گذاران در برابر راگ پولهای وجود دارد. در ادامه ۶ روش تشخصی راگ پول در ارز دیجیتال را با یکدیگر بررسی میکنیم:
- توسعه دهندگان ناشناس یا گمنام
یکی از روشهای امنیتی که برای سرمایه گذاری در ارز دیجیتال باید در نظر بگیرید، آشنایی با تیم توسعه دهنده پروژه است. آیا تیم توسعه دهنده افراد سرشناسی هستند؟ سابقه فعالیت آنها چیست؟ اگر از افراد سرشناس در تیم پروژه وجود ندارند، آیا پروژه قانونی به نظر میرسد و میتواند به وعدههای خود عمل کند؟
سرمایه گذاران باید نسبت به حساب و پروفایلهای شبکههای اجتماعی جدید و به راحتی جعلی شک کنند. وایت پیپر، وبسایت و سایر رسانههای پروژه باید فاکتورهایی برای بررسی قانونی بودن پروژه باشند. شاید بتوان گفت ناشناس بودن تیم پروژه یکی از مواردی است که شما باید نسبت به آن پروژه دقت بیشتری داشته باشید. درست است که خالق پادشاه ارزهای دیجیتال، ساتوشی ناکاموتو تا به امروز ناشناس باقی مانده است، اما زمان در حال تغییر است. با سودی که ارزهای دیجیتال توانستند در بازار ایجاد کنند، بسیاری از اسکمرها وسوسه شدند تا پروژه خود را راه اندازی کنند و از سود عقب نمانند.
- عدم قفل نقدینگی
یکی از سادهترین راهها برای تشخیص یک ارز دیجیتال کلاهبرداری از یک ارز دیجیتال قانونی این است که بررسی کنید آیا نقدینگی ارز قفل شده است یا خیر.
نقدینگی از طریق قراردادهای هوشمند قفل شده با زمان تضمین میشود، که به طور ایدهآل سه تا پنج سال از عرضه اولیه توکن طول میکشد. در حالی که توسعهدهندگان میتوانند قفلهای زمان خود را به صورت سفارشی تنظیم کنند، قفلهای شخص ثالث میتوانند آرامش بیشتری را فراهم کنند.
سرمایه گذاران همچنین باید درصدی از استخر نقدینگی را که قفل شده است، بررسی کنند. یک قفل فقط به نسبت مقدار نقدینگی که تضمین می کند مفید است. این رقم که به عنوان مقدار کل قفل شده (TVL) شناخته می شود، باید بین ۸۰ تا ۱۰۰ درصد باشد.
- محدودیت در سفارشات فروش
یک هکر میتواند کدی را برای محدود کردن توانایی فروش سرمایه گذاران خاص و نه دیگران رمزگذاری کند. این محدودیتهای فروش نشانههای بارز یک پروژه کلاهبرداری هستند.
از آنجایی که محدودیتهای فروش در کد مخفی شدهاند، تشخیص اینکه آیا فعالیت تقلبی وجود دارد یا خیر، دشوار است. یکی از راههای بررسی این است که مقدار کمی از ارز دیجیتال جدید را خریداری کنید و بلافاصله آن را بفروشید. اگر مشکلی در روند فروش دارایی وجود داشته باشد، احتمالاً پروژه یک کلاهبرداری است.
- نوسان شدید قیمت با دارندگان توکن محدود
نوسانات شدید ناگهانی قیمت یک ارز جدید را باید با احتیاط بررسی کرد. متأسفانه اگر توکن نقدینگی قفل نشده باشد، این موضوع صادق است. افزایش قابل توجه قیمت در ارزهای دیفای DeFi جدید اغلب نشانههایی از “پامپ” قبل از “دامپ” است.
سرمایه گذارانی که در مورد روند قیمت دارایی تردید دارند، میتوانند از یک بلاک کاوشگر برای بررسی تعداد دارندگان دازایی استفاده کنند. تعداد کمی از دارندگان، توکن را مستعد دستکاری قیمت میکند. نشانههای گروه کوچکی از دارندگان توکن همچنین میتواند به این معنی باشد که چند نهنگ میتوانند موقعیت خود را رها کرده و به ارزش دارایی آسیب جدی و فوری وارد کنند.
- سود مشکوک و بالا
اگر سود یک دارایی به طور مشکوک بالا مشاهده میشود، اما به نظر یک راگ پول به نظر نمیرشد، احتمالا طرخ پانزی است.
زمانی که توکنها سود درصدی سالانه (APY) را به صورت سه رقمی ارائه میکنند، اگرچه لزوماً نشاندهنده کلاهبرداری نیست، این سود بالا معمولاً به همان اندازه ریسک بالا در نظر گرفته میشود.
- بدون نظارت خارجی
در حال حاضر یک روش استاندارد برای ارزهای دیجیتال جدید است که تحت یک فرآیند حسابرسی کد رسمی که توسط یک شخص ثالث معتبر انجام میشود. ممیزی مخصوصاً برای ارزهای غیرمتمرکز کاربرد دارد، جایی که حسابرسی پیشفرض برای پروژههای دیفای DeFi ضروری است. با این حال، سرمایهگذاران بالقوه نباید صرفاً گفته تیم توسعه مبنی بر اینکه حسابرسی انجام شده است را قبول کنند. حسابرسی باید توسط شخص ثالث قابل تأیید باشد و نشان دهد که هیچ چیز مخربی در کد پیدا نشده است.
نمونه یک راگ پول در ارز دیجیتال
در سال ۲۰۲۱، حدود ۷.۷ میلیارد دلار از سرمایه کاربران در کلاهبرداریهای ارزهای دیجیتال به سرقت رفت. این سرمایهگذاران اعتماد داشتند که در پروژههای قانونی سرمایهگذاری میکنند، پس از آن متوجه شدند که این پروژهها فقط یک راگ پول بودند. قبل از سرمایه گذاری، ارزش آن را دارد که برای تحقیق در مورد ارزهای دیجیتال جدید وقت بگذارید و قبل از سرمایه گذاری در یک پروژه جدید، اقدامات لازم را انجام دهید.
جمع بندی
در حالی که پروتکلهای دیفای همچنان توسط کلاهبرداران و هکرها هدف قرار میگیرند، راههایی برای جلوگیری از سرمایهگذاری در پروژههای تقلبی وجود دارد. علاوه بر این، سازمانهای مجری قانون و تنظیمکنندهها به سرکوب کلاهبرداران رمزارز ادامه میدهند. در نهایت، هیچ یک از این روش ها ۱۰۰٪ بی خطا نیستند و به شما توصیه میکنیم همیشه تخقیقات لازم را انجام دهید. علاوه بر این، مطمئن شوید که داراییهای خود را در امنیت کامل نگهداری میکنید و با انواع دیگر اسکمهای ارز دیجیتال دانش کسب کنید و با خیال راحت در فضای کریپتو سرمایه گذاری کنید.
منبع: Cointelegraph