بیشتر ارزهای دیجیتال با هدف وسیله‌ای برای مبادله و نه فقط منبعی دارای ارزش شکل گرفتند. مشکل اینجاست که به دلیل ظرفیت محدود بازار، حتی ارزهای دیجیتال معروف مانند بیت کوین نیز نوسانات گسترده‌ی قیمت را تجربه می‌کنند. در این پست راه حل پیشنهادی فعلی این مسئله بررسی میشود.
استیبل کوین تلاشی برای ایجاد یک ارز دیجیتال بدون نوسان است. ارزش یک استیبل کوین به پول واقعی که ارز فیات نیز نامیده میشود، وابسته است. برای مثال استیبل کوین معروف به تتر یا USDT، یک دلار امریکا ارزش داشته و پیش بینی میشود در هر شرایطی این ارزش را حفظ کند.
این توضیح مختصر و بسته‌ای از استیبل کوین میباشد. برای درک عمیق‌تر این مفهوم به موارد زیر پرداخته میشود:
ارز دیجیتال بدون نوسان
معمولاً هرچه دارایی ظرفیت کمتری داشته باشد، قیمت آن بی ثبات‌تر خواهد بود. تصور کنید که یک سنگ را به یک برکه کوچک میاندازید. حال همان سنگ را برداشته و به اقیانوس بیندازید. واضح است که تأثیر سنگ در برکه بسیار بیشتر از اقیانوس خواهد بود.
مشابهاً، بازار ارز دیجیتال از منظر محدودیت شبیه برکه است، و مثلا نسبت به دلار آمریکا بسیار بیشتر تحت تاثیر خرید و فروشهای روزانه قرار دارد. این مسئله یک مشکل اساسی ایجاد میکند از این جهت که شما نمی‌توانید از مزایای ارزهای دیجیتال که شامل غیرمتمرکز شدن پول و سیستم پرداخت “رایگان برای همه” است، بدون درگیر شدن با نوسانات ارزشی آن، بهره‌مند شوید.
تصور کنید که استفاده از بیت کوین یا هر ارز دیجیتال دیگر برای تراکنش‌های روزمره و اهداف تجاری درحالی که یک روز ارزش آن X است و روز دیگر ارزشش نصف میشود، چقدر سخت است. فقط فکر کنید چه احساسی دارد که جای مردی باشید که ۸ سال پیش برای ۲ پیتزا 10k بیت کوین پرداخت کرده است…
همین جاست که استیبل کوین وارد میشود.
استیبل کوین چیست؟
استیبل کوین باعث راحتی ارز دیجیتال میشود که به معنی تسویه سریع و موانع نظارتی کمتردر کنار ثبات ارزهای فیات است.
مانند اکثر کوین ها، بارزترین مورد استفاده از استیبل کوین وسیله‌ی مبادله برای خریدهای روزمره است. اما از آنجا که این کوین ها در حال حاضر محبوبیت زیادی ندارند، کسی آنها را به عنوان روش پرداخت قبول نمی‌کند.
بنابراین، امروزه استفاده‌ی اصلی استیبل کوین‌ها برای صرافی های ارز دیجیتال است. با استفاده از استیبل کوین‌ها، معامله‌گران می‌توانند برای کاهش ریسک ارزهای دیجیتال نوسان دار را با ارزهای دیجیتال پایدار معامله کنند.
برای مثال، اگر من در بیت کوین سرمایه گذاری کرده باشم و نخواهم در رابطه با سقوط قیمت بیت کوین در برابر دلار آمریکا ریسک کنم، می‌توانم بیت کوین خود را با USDT مبادله کنم(همچنین به عنوان Tether شناخته می شود که به ارزش دلار وابسته است) و ارزش دلاری سرمایه‌ی من حفظ میشود.
هنگامی که بخواهم اصطلاحا دوباره به بازی برگردم و بیت کوین (BTC) نگهداری کنم، می‌توانم تتر خود را به بیت کوین تبدیل کنم. این روش در صرافی‌های فقط دیجیتال که به دلیل مقررات، اجازه‌ی مبادله بیت کوین با ارزهای فیات را به کاربران خود ارائه نمی دهند، بسیار محبوب است.
یکی دیگر از مزیت‌های بزرگ استیبل کوین ها انتقال سریع وجوه بین مبادلات است چرا که معاملات دیجیتال سریعتر و ارزان‌تر از معاملات فیات هستند.
چنین تسویه سریعی بین مبادلات باعث میشود تصمیم گیری راحت‌تر و شکاف قیمتی که معمولاً بین صرافی‌های بیت کوین مشاهده میشود کاهش یابد.
بنابراین تا الان متوجه شدیم که استیبل کوین‌ها بیشتر از اینکه یک ابزار برای مبادله‌های واقعی باشند، یک کوین سودمند برای معامله‌گران است. اما چگونه چنین چیزی ممکن شده است؟ چه چیزی قیمت آنها را از نوساناتی که سایر ارزهای دیجیتال تجربه می‌کنند، مصون می‌دارد؟
ایجاد استیبل کوین ثابت (Stablecoin Peg)
- استیبل کوین وثیقه دار
چندین راه برای حفظ ثبات استیبل کوین شرکتها نسبت به ارزهای فیات وجود دارد.
اولین راه برای حفظ ثبات، ایجاد اعتماد است که در واقع کوین به اندازه‌ی مقدار تعیین شده ارزش دارد. به عنوان مثال، اگر بازار باور نداشته باشد که ارزش یک USTD واقعا به اندازه‌ی یک دلار آمریکا است، مردم بلافاصله همه‌ی USDT خود را ریخته و قیمت آن سقوط میکند.
به منظور حفظ این اعتماد، شرکت از کوین‌های خود با نوعی دارایی پشتیبانی میکند. این وثیقه در اصل اثباتی است برای خوب بودن شرکت و اینکه در واقع کوین های آن شرکت ارزش تعیین شده را دارند.
به عنوان مثال، در مورد تتر، گفته میشود که هر USDT با یک دلار واقعی آمریکا بعنوان وثیقه پشتیبانی میشود که Tether آن را نگهداری میکند. یک مثال دیگر برای وثیقه، توکن DGX است که گفته میشود پشتوانه آن طلا است.
نسخه دیگر استیبل کوین وثیقه دار است نوعی است که توسط یک یا چند ارز دیجیتال پشتیبانی شود. بررسی این شکل از وثیقه بسیار آسان‌تر است زیرا موجودی شرکت را می توان در بلاک چین مشاهده کرد.
- استیبل کوین الگوریتمی
روش دوم حفظ ثبات، دستکاری منبع کوین در بازار است که algorithmic peg نامیده میشود.
تثبیت الگوریتمی یعنی شرکت مجموعه‌ای از قوانین، که به آن قرارداد هوشمند هم گفته میشود، می‌نویسد که بسته به قیمت هر کوین، باعث افزایش یا کاهش مقدار استیبل کوین در چرخه میشود.
فرض کنید ما استیبل کوینی داریم که در یک الگوریتم پگ، یک دلار آمریکا ارزش دارد. اگر تعداد زیادی شروع به خرید این کوین کنند، قیمت آن افزایش یافته و ثبات آن دچار اختلال میشود.
برای جلوگیری از چنین پدیده‌ای، کوین‌های جدید عرضه می‌شوند. این افزایش عرضه فشار قیمتی ناشی از تقاضا را کاهش می دهد و ارزش کوین را ثابت نگه می‌دارد.
از طرف دیگر ، اگر عمده‌ی مردم کوین را بفروشند، عرضه‌ی کوین‌ها کاهش داده تا آنها را با قیمت ثابت یک دلار آمریکا حفظ کنند.
به این ترتیب، کوین های پایدار مبتنی بر الگوریتم، هیچ دارایی را به عنوان وثیقه در اختیار ندارند. قرارداد هوشمندی که کوین را مدیریت میکند مانند یک بانک مرکزی عمل میکند که سعی دارد با تغییر در عرضه پول، قیمت کوین را به اندازه‌ی مقدار ثابت اولیه حفظ کند.
کدام روش Pegging بهتر است؟
برای هر روش pegging مزایا و معایبی وجود دارد.
وثیقه‌های مبتنی بر فیات بالاترین درجه اطمینان را برای دارندگان استیبل کوین به ارمغان دارد چرا که کوین در واقع دارای ارزش سرمایه‌ی پشتیبان خود میباشد. با این حال، وثیقه‌های مبتنی بر فیات معایب عمده ای نیز دارند.
بعنوان اولین مورد، از دیدگاه شرکت، دارایی پشتیبان منجمد شده و قابل استفاده برای سایر موراد نیست. همچنین، همیشه خطر اختلاس یا بسته شدن حساب بانکی شرکت وجود دارد که می تواند اعتماد به استیبل کوین را از بین ببرد.
مسئله دیگری که در رابطه با وثیقه‌های فیات وجود دارد این است که اثبات اینکه شرکت به اندازه کافی دارایی دارد که بتواند استیبل کوین‌های در گردش را پشتیبانی کند، دشوار است.
به عنوان مثال، تتر متحمل بسیاری از انتقادات جدی و درخواست های بررسی مشکوکین شد که ادعا کرده بودند شرکت وثیقه کافی برای پشتیبانی از USDT در گردش را ندارد.
از طرف دیگر، استیبل کوین‌ها با وثیقه ی دیجیتال اگرچه ممکن است از مزایای مشاهده‌ی وثیقه در بلاک چین برخوردار باشند، اما خود وثیقه بسیار بی ثبات است. به همین دلیل به حق بیمه نیاز است. به این منظور در بسیاری از موارد، شرکت ۱۵۰٪ مقدار وثیقه مورد نیاز یا حتی بیشتر برای جبران کاهش احتمالی قیمت ارزهای دیجیتال در اختیار خواهد داشت.
pegging الگوریتمی از این جهت که شرکت نیازی به نقدا داشتن هیچ دارایی ندارد، مزیت محسوب میشود. با این حال، بسیاری معتقدند که نظریه pegging الگوریتمی در زواقعیت کارایی ندارد، زیرا دستکاری در عرضه پول، تضمینی برای ثابت نگه داشتن قیمت کوین نیست.
مدل‌های تجاری استیبل کوین
با همه پیچیدگی های موجود در ثابت نگهداشتن قیمت استیبل کوین، ممکن است از خود بپرسید که اهدف از ایجاد استیبل کوین در ابتدا چه بوده است؟ مدل تجاری آن چیست؟
خوب، برای هر شرکت انگیزه‌‌ی متفاوتی وجود دارد. برخی از شرکتها می توانند بابت معامله کوین خود هزینه دریافت کنند. سایر شرکتها از استیبل کوین خود به عنوان کانالی برای افزایش آگاهی نسبت به شرکت و خدمات ارائه شده توسط آن استفاده می‌کنند.
Houbi ,Gemini ,Coinbase و Circle مبادلاتی هستند که برای جذب کاربران بیشتر به سمت پلتفرم تجاری خود و امکان انتقال آسان وجوه بین مبادلات، استیبل کوین شخصی خود را ایجاد کرده‌اند.
استیبل کوین‌های محبوب
USDT ( USD Tether) : یک استیبل کوین با وثیقهی فیات است که قیمت ثابت آن معادل یک دلار آمریکا است. این کوین توسط شرکت Tether ساخته شده و از سال ۲۰۱۵ که معرفی شد، قیمت آن نسبتاً ثابت مانده است.
TUSD : TrueUSD یک استیبل کوین نسبتا جدید مبتنی بر وثیقهی فیات است که سعی دارد نسبت به انتقاد Tether پاسخگو باشد. دلار آمریکا بعنوان وثیقه در حساب‌های بانکی چندین شرکت معتمد نگهداری میشود. این حساب‌های بانکی هر روز منتشر و ماهانه بررسی می‌شوند.
GUSD (Gemini USD): یک استیبل کوین مبتنی بر وثیقهی فیات است که صرافی دیجیتال محبوب جمینی، که توسط برادران Winklevoss تأسیس شد، آن را ایجاد کرد. طبق گفته Gemini، GUSD اولین استیبل کوین تنظیم شده در جهان است.
USDC (USD Coin): یک استیبل کوین با وثیقهی فیات که توسط Circle و Coinbase ایجاد شد.
DAI : استیبل کوین ایجاد شده توسط MakerDAO که وثیقهی دیجیتال دارد.
نقدی بر استیبل کوین
انتقادات زیادی در مورد ایجاد اسیبل کوین وجود دارد. شایع‌ترین آن مربوط به ناتوانی در حفظ کردن ارزش ثابت اسیبل کوین در طولانی مدت است. این امر می‌تواند به دلایلی که قبلاً ذکر شد، اتفاق بیفتد.
علاوه بر این، نگاهی گذرا به تاریخ به ما نشان می‌دهد که همه‌ی ارزها با ارزش ثابت (pegged-currencies) به دلیل هزینه‌ی نگهداریشان محکوم به شکست هستند، به ویژه هنگامی که قیمت ثابتشان مورد حمله قرار گیرد.
برخی از نمونه های معروف شکست خوردن pegها، peg کردن فرانک سوئیس به یورو در سال ۲۰۱۵، یوان چین به دلار آمریکا در سال ۲۰۰۵، بات تایلند به دلار آمریکا در سال ۱۹۹۷ و مشهورترین آنها، استاندارد طلا که پیوند دلار آمریکا به طلا در سال ۱۹۷۱ بود، می‌باشند.
اما سوال بزرگتر در اینجا مسئله مدیریت است.
از نظر بسیاری، استیبل کوین‌ها متمرکز هستند به این دلیل که شرکتی وجود دارد که ارزش ثابت کوین‌ها را با الگوریتم یا وثیقهی فیات حفظ میکند. بنابراین، استیبل کوین‌ها از این جهت که متمرکز هستند، در واقع ارز دیجیتال محسوب نمی‌شوند.
مسئله دیگر این است که به نظر می‌رسد استیبل کوین‌ها راه حلی برای مشکلی هستند که صرفا یک درد رو به رشد است و یک مشکل همیشگی نیست. هنگامی که ارزهای دیجیتال به محدودیت بالاتری در بازار دست پیدا کنند، نوسانات آنها به طرز چشمگیری کاهش می‌یابد و عملا استیبل کوین استفاده‌ای ندارد.
استیبل کوین در تلاش است تا بهترین نتیجه را از هر دو جهت کسب کند. هم ثبات یک ارز مستقر با بازار گسترده و هم انعطاف پذیری یک ارز غیرمتمرکز و رایگان برای همه بعنوان یک ارز دیجیتال.
مشکل اینجاست که آنها بدترین نتیجه را از هر دو جهت بدست می‌آورند: هم یک کوین متمرکز با نوعی بانک مرکزی که آن را کنترل میکند و هم سؤال برانگیز بودن توانایی آن در حفظ اعتماد مردم.
سرانجام پرسش‌هایی مربوط به تنظیم مقررات وجود دارد: آیا مقررات به شرکتها اجازه می‌دهند دارایی ایجاد کنند که بدون هیچ گونه نظارتی از پول قانونی تقلید کند؟
یک مثال برای چنین موضوعی، Basis است. یک استیبل کوین الگوریتمی که بیش از ۱۳۰ میلیون دلار برای پروژه خود جمع کرد، اما چندی پیش فقط به دلیل مسائل نظارتی تعطیل شد.
نتیجه‌گیری
به نظر می‌رسد که استیبل کوین به نوعی یک ابزار موقت برای مبادلات است که به معامله گران اجازه می‌دهد از نوسانات در امان بمانند، بدون اینکه نیازی به در اختیار گذاشتن گزینه های فیات برای آنها داشته باشد.
با سؤالات بسیاری که پیرامون استیبل کوین‌ها وجود دارد، دشوار است که مطمئن شد در دراز مدت این کوین ها، چگونه و یا اصلا در اکوسیستم دیجیتال جایی خواهند داشت.
احتمالا تا الان متوجه شده‌اید که استیبل کوین چیست و چگونه کار میکند: نوعی ارز دیجیتال که ارزش آن مطابق دارایی کم نوسان، معمولاً دلار آمریکا، میباشد.
می‌توانید سؤالات خود را از طریق کامنت بپرسید.
