رمز ریال همان ارز دیجیتال ایرانی یا رمز ارز ملی است که توسط بانک مرکزی ایران به صورت انحصاری مدیریت می شود. به گفته صالح آبادی،رئیس بانک مرکزی کشور با انتشار رمز ریال، افراد اسکناس ریال خود را تحویل بانک مرکزی می‌دهند و رمز ارز ملی تحویل می‌گیرند. در آینده قرار است ارز دیجیتال ملی جایگزین اسکناس شود.
ارزش و بهای رمز ریال بستگی به پولهای حقیقی و نرخ ریال کاغذی در ایران دارد. پشتوانه این ارز دیجیتال ملی، ریال است. یعنی به ازای هر واحد ارز ملی معادل ریال آن در حساب بانک مرکزی بلوکه خواهد ماند و صدور آن نقدینگی جدید خلق نمی کند.
پس از تصویب برخی از مقررات در رابطه با ارز دیجیتال ملی توسط شورای پول و اعتبار در بهمن ماه سال ۱۴۰۰؛ موضوعات فنی، ایجاد زیرساخت‌های لازم، هماهنگی با بانک‌ها و سایر ذینفعان نهایی شد و پیش بینی می شود رمز ریال تا اردیبهشت سال ۱۴۰۱ به بهره برداری برسد.
فهرست مطالب
راه اندازی رمز ارز ملی
براساس اعلام مسئولان بانک مرکزی، با اقدامات صورت گرفته از ارز دیجیتال ملی که بر پایه ریال است، در سال جاری رونمایی و این ارز جایگزین اسکناس میشود. در سال‌های اخیر توجه سرمایه‌گذاران و عامه مردم به رمز ارزها برای سرمایه‌گذاری در این بازار به‌منظور حفظ ارزش پول و سرمایه جلب شد و افراد زیادی وارد این حوزه شدند.
از آنجا که در بسیاری از کشورهای دنیا هنوز رمز ارزها را به رسمیت نشناخته‌اند و عمده واکنش نسبت به این فناوری مبتنی بر قاعده‌گذاری و کنترل فعالیت کاربران است، ایران نیز تلاش خود را می‌کند تا بتواند به تدوین قوانینی در این حوزه دست پیدا کند.
در کنار تدوین قوانین برای رمزارزها، مسئولان در ایران به فکر راه‌اندازی رمز ریال هستند که بر اساس اعلام رئیس کل بانک مرکزی، رمز ارز ریال ملی از اوایل امسال راه‌اندازی و این رمز ریال توسط بانک مرکزی منتشر میشود.
براساس گفته ی صالح آبادی،رئیس بانک مرکزی کشور با انتشار رمز ارز ملی، افراد اسکناس ریال خود را تحویل بانک مرکزی می‌دهند و ارز دیجیتال ملی تحویل می‌گیرند که این رمز ریال قابل استفاده برای سرمایه‌گذاری نیست و صرفا جایگزین اسکناس خواهد شد.
بانک مرکزی هدف خود از طراحی رمز ریال را، تبدیل اسکناس به یک موجودیت قابل برنامه‌ریزی و برنامه‌نویسی اعلام کرده تا با این فرآیند پول دارای موجودیت هوشمند شود.
ارز دیجیتال ملی یا رمز ریال چیست؟
رمز ریال همان ارز دیجیتال ریال، رمز ارز ایرانی است که توسط بانک مرکزی ایران به صورت انحصاری مدیریت می شود. با فراگیر شدن جهان مجازی و دیجیتالی، بانک مرکزی ایران سعی دارد از طریق این رمز ریال های ایرانی از شبکه و فناوری ارزهای دیجیتال در راستای اهداف خود استفاده نماید.
رمز ریال ها وجود خارجی ندارند و تنها در شبکه ی مجازی می توانند مورداستفاده قرار گیرند. اما ارزش و بهای آن ها بستگی به پول های حقیقی و نرخ ریال کاغذی در ایران دارد. بانک مرکزی اعلام کرده که ارز ملی برخلاف ارزهای دیجیتال خارجی مانند بیت کوین به هیچ وجه قابل استخراج نبوده و میزان توزیع آن ها تحت نظر و هدایت این بانک خواهد بود.
بنابراین روشن است که رمز ارز ملی یا ارزهای دیجیتالی ایرانی، تفاوت های اساسی و قابل توجه ای با سایر رمزارزها خواهند داشت.
بر اساس اعلام بانک مرکزی، در «رمز ریال»؛ اصل و ذات پول به صورت الکترونیکی منتقل میشود و نیاز به تسویه بین بانکی نیست. تراکنشی هم که به واسطه ارز دیجیتال ملی انجام میشود، کسبه بلافاصله می‌توانند وجوهاتش را دریافت کنند و پرداخت نیز برای مردم به صورت آنی انجام میشود.
ویژگی‌های ارز دیجیتال ملی در مقایسه با ارزهای دیجیتال
| ارز دیجیتال ملی | ارزهای دیجیتال رایج در دنیا |
| متمرکز است | غیر متمرکز است |
| به پشتوانه ریال فعالیت می‌کند | به پشتوانه پردازش توسط کاربران فعالیت می‌کند |
| صدور و توزیع توسط بانک مرکزی | غیر حاکمیتی بودن و آزادی کاربر |
| از کاربران هزینه دریافت میشود | برای کاربران هزینه ندارد |
| دسترسی و شفافیت فقط برای بانک مرکزی | شفافیت برای تمامی کاربران |
| تنها قابل استفاده در ایران | قابلیت نقد شدن در اکثر کشورها |
ویژگی های ارز دیجیتال ملی و تفاوت آن با رمز ارزها بر بستر بلاکچین
ارز دیجیتال ریال قابل استخراج نیست. سایر رمزارزها قابلیت استخراج در شبکه بلاک چین را دارند. سایر رمز ارزها برخلاف رمز ارز ریال، غیرمتمرکز بوده و زیر نظر سازمانی نیستند. اما ارز دیجیتال ریال تحت مدیریت و نظارت بانک مرکزی ایران قرار دارد.
ارز ملی جایگزین پول حقیقی نخواهد شد و تنها مکملی در زمینه ی معاملات و تبادلات کاربران در کنار پول های حقیقی خواهد بود
دسترسی و شفافیت تراکنش ها فقط در اختیار بانک مرکزی می باشد، در صورتیکه در دنیای ارزهای دیجیتال شفافیت برای تمامی کاربران می باشد
پشتوانه این ارز دیجیتال ریال است و در واقع به ازای هر واحد ارز ملی معادل ریال آن در حساب بانک مرکزی بلوکه خواهد ماند و صدور آن نقدینگی جدید خلق نخواهد کرد. این در حالیست که سایر ارزهای دیجیتال به پشتوانه ی پردازش توسط کاربران فعالیت می کنند
طبق بیانات مهران محرمیان، معاون فناوری های نوین بانک مرکزی، رمز ریالی تمهیدی از جانب بانک مرکزی است تا به وسیله ی آن، هم از فضای ثمربخش ارزهای دیجیتال استفاده نمایند و هم از جوانب منفی آن جلوگیری کنند. دیگر ویژگی های رمزهای ریالی به شرح زیر است:
– با اینکه بانک مرکزی به ارز دیجیتال ملی ها نظارت دارد اما به عنوان واسطه ای میان معاملات و مشارکت کاربران در هنگام استفاده از ارز دیجیتال ملی نیست و ارز ملی ها بدون واسطه خواهند بود.
یعنی با ورشکستگی یا هرگونه مشکلی در بانک ها، ارز ملی دچار معضلی نمی شود و کاربران متحمل ضرری نخواهند شد. همچنین بانک فقط در زمان انتقال رمز ریال از کیف پول دیجیتالی شما به حساب شخص دیگر، به عنوان عامل سوم حضور خواهد داشت
– بانک مرکزی اقدام به ارائه کد ریالی در جهت بین المللی کردن واحد پول ریال کرده تا بتوان از طریق ارز ملی، فعالیت های گسترده تر و فرامرزی را انجام داد. زیرا استقبال افراد از خرید و استفاده از ارزهای دیجیتال، موجب دغدغه و نگرانی بانک های مرکزی در رابطه با عدم کنترل و نظارت بر گردش پول و معاملات ارزی شده که با روی کار آمدن و بین المللی شدن رمز ریال این نگرانی ها کاهش می یابند
– با استفاده از رمز ریال ها بخشی از پول های حقیقی اشخاص می تواند به صورت ارز دیجیتال ریال در کیف پول الکترونیکی آن ها حفاظت شود. بدین منظور می توان به شعب بانک ها مراجعه کرد و با پرداخت پول های حقیقی، رمز ریال خرید و نگهداری نمود
– میزان قابلیت نگهداری ارز دیجیتال ریال در کیف پول های دیجیتال بستگی به تجاری یا شخصی بودن کیف پول ها داشته و متغیر است.
هدف از راه اندازی رمز ریال چیست؟
رمز ارز ملی یکی از گزینه‌های جدید در پرداخت به حساب می‌اید که انتطار می‌رود در اقتصاد کشور و کاهش تورم نقش خوبی را بتواند ایفا کند. اگر طرح رمز ریال اجرا شود میتواند جایگزین پول و ارز ملی شود که از این رو به اقتصاد کشور نیز کمک خواهد کرد. رمز ارز ملی به نوعی دیجیتالی کردن پول ملی به شمار می‌رود.
امنیت رمز ریال چگونه تامین می شود؟
سهیل نیکزاد کارشناس حوزه ارزهای دیجیتال با اشاره به ماهیت ارزهای دیجیتال در پلتفرم بلاک چین می‌گوید «ماهیت و منشأ ارزهای دیجیتال بر شبکه بلاکچین قابل‌شناسایی و ردیابی نیست، اما ارزهای دیجیتال بانک مرکزی توسط این نهاد حاکمیتی ایجاد میشود و در یک شبکه اطلاعاتی کنترل‌شده تحت عنوان شبکه بانکی، تراکنش آن صورت می‌گیرد و هیچ تراکنشی خارج از این چارچوب شناخته نمی‌شود و مورد تأیید نخواهد بود».
همینطور افزود «از سال‌های گذشته برنامه اعلام شده از سوی بانک مرکزی مبتنی بر انتشار دارایی بر روی شبکه بلاکچین و ارزش آن معادل یک سکه بانک مرکزی و ریالی است، این طرح در سال‌های گذشته توسط آمریکا با انتشار یک تتر که معادل یک دلار بود صورت گرفته است».
نیکزاد ویژگی ارزهای دیجیتال را در جابه‌جایی با سرعت بالای آن و بدون کارمزد بودن آن اعلام کرد که قابلیت رهگیری نسبت به شبکه بانکی را ندارد اما ارزهای دیجیتال که از سوی بانک مرکزی تعریف میشود قابلیت رهگیری را دارد و برای توسعه بهتر آن باید امتیازاتی مانند درصدی از اختفا و بدون کارمزد بودن را داشته باشد تا مشتریان برای استفاده از آن ترغیب شوند.
انتقادات درمورد ارز دیجیتال ملی
برخی معتقدند پروژه ارائه رمز ارز ملی جذاب نبوده و از استقبال خوبی برخوردار نخواهد شد. زیرا در این صورت اسکناس های مردم تبدیل به توکن هایی می شوند که بدون قابلیت کارکرد در بازار جهانی، از ارزشی برخوردار نیستند. (البته این مسئله در صورت بین المللی کردن رمز ریال تا حدود زیادی رفع خواهد شد.)
از دیگر انتقاد هایی که به این پروژه وارد است اینکه برخی از صاحب نظران در این حوزه معتقدند عرضه ی ارز دیجیتال ملی بی اهمیت و غیرمنطقی است. زیرا تفاوتی با پول هایی که در حساب الکترونیک اشخاص هستند، نداشته و تاثیری بر توسعه فرهنگ ارزهای دیجیتال ایران نخواهد گذاشت.
جمع بندی» ایجاد رمز ارز ریال نه تنها بد نیست بلکه بسیار باعث پیشرفت خواهد شد. حتی میتواند در آینده باعث شود تا تبادلات مالی با سراسر دنیا توسط ارز دیجیتال ملی برای ایرانی ها ساده تر صورت گیرد. جای امیدواری است تا سهولت استفاده و ترغیب استفاده از این ارز باعث حفظ ارزش پول ملی شود.
مزایا و معایب رمز ریال
مزایا
با گذشت زمان و انجام معاملات بیشتر روی لرز دیجیتال ریال ارزش پول ملی نیز افرایش می‌یابد.
تریدرها می‌توانند به راحتی از ارز دیجیتال ملی برای پرداخت و معاملات استفاده کنند.
برای خرید و فروش رمزارز ریال نیازی به مراجعه به صرافی‌های ارز دیجیتال خارجی ندارید و می‌توانید در صرافی‌های ایرانی ثبت نام کنید.
معایب
با توجه به اینکه رمز ارز ملی یک ایده جدید است احتمالا با نوسانات بالایی همراه خواهند شد.
شما برای خرید رمز ریال نیاز به واسطه دارید.
با توجه به اینکه بسیاری از ارزهای دیجیتال بر بستر بلاکچین از زمان‌های قدیم وجود داشته‌اند، این که کاربران به همین زودی ها به ارز دیجیتال ریال که توسط یک سارمان کنترل شود، اعتماد کنند نیاز به زمان دارد و در حال حاضر رمز ارز ریال از قدرت کافی برخوردار نیست.
لینک های مفید :
تاثیر رمز ارز ملی بر کسب و کارها
