هش تراکنش یا شناسه تراکنش (Transaction ID) که با عنوان مختصر TxID شناخته میشود، یک رشته منحصربهفرد از کاراکترها است که به هر تراکنشی که در بلاکچین تایید و ثبت میشود، اختصاص مییابد. به بیان ساده، TxID مانند شماره پیگیری در سیستمهای بانکی است که برای شناسایی و بررسی تراکنشها استفاده میشود. این کد به کاربران امکان میدهد تا تراکنشهای خود را ردیابی کرده و از صحت انتقال دارایی مطمئن شوند.
در شبکههای بلاکچینی، به دلیل نبود اطلاعات هویتی مانند نام و مشخصات افراد، اهمیت شناسه تراکنش بسیار بیشتر است. تراکنشهای ارز دیجیتال ناشناس هستند و تنها از طریق آدرسهای کیف پول انجام میشوند. بنابراین، برای اطمینان از ارسال موفقیتآمیز دارایی و امکان پیگیری در صورت بروز مشکل، شناسه تراکنش ضروری است. اگر تا به حال در هنگام ارسال ارز دیجیتال با درخواست هش تراکنش مواجه شدهاید و نمیدانستید چیست، TxID همان فناوری کلیدی است که امکان شناسایی و بررسی تراکنشهای بلاکچینی را فراهم میکند که در ادامه مقاله به توضیحات بیشتر خواهیم پرداخت.
هش تراکنش چیست؟
هش تراکنش، که به آن TxHash هم گفته میشود، یک شناسه منحصر به فرد است که هر زمان تراکنشی در یک سیستم بلاکچینی انجام میشود، تولید میشود. پس از تایید تراکنش، شناسه تراکنش (TxHash) ثابت میشود و این اطمینان را ایجاد میکند که رکورد تراکنش معتبر و تغییر ناپذیر است. این شناسه شامل اطلاعات مهمی درباره تراکنش، مانند آدرسهای کیف پول دیجیتال طرفین، مبلغ منتقل شده، تاریخ و زمان دقیق، و وضعیت تراکنش است.
درواقع (Hash) یک مفهوم بنیادی در علم رمزنگاری و دنیای بلاکچین است فرایندی گفته میشود که طی آن یک دادهی ورودی با هر اندازه، توسط یک الگوریتم ریاضی به یک خروجی با اندازه ثابت تبدیل میشود. این خروجی که “مقدار هش” نام دارد، نمایانگر دادهی اولیه است اما نمیتوان از مقدار هش به دادهی اصلی دست یافت.
شایان ذکر است که این شناسههای تراکنش منحصر به بلاکچین خاص خود هستند، یعنی فرمت آنها از یک شبکه به شبکه دیگر متفاوت است. برای مثال، بیتکوین و اتریوم هر کدام فرمت متفاوتی برای شناسه تراکنش دارند.
شناسه تراکنش (TXID) چه کاربردی دارد؟
شناسه تراکنش در سیستمهای ارز دیجیتال کاربردهای مختلفی دارد که در ادامه به توضیح هر یک پرداخته میشود:
-
حسابرسی و نگهداری سوابق
شناسه تراکنش به عنوان مرجع دائمی برای پیگیری و ثبت تراکنشها عمل میکند. این شناسه به حسابرسان کمک میکند تا تراکنشها را به دقت بررسی و ثبت کنند و از صحت سوابق اطمینان حاصل کنند. -
حل اختلافات
در صورت بروز اختلاف یا مشکل در تراکنشها، TXID به عنوان مدرک قابل استناد برای تأیید انجام یا عدم انجام تراکنش استفاده میشود. این شناسه به طرفین کمک میکند تا اختلافات را به سرعت و بهطور دقیق حل کنند. -
بررسی کارمزد تراکنش
TXID شامل اطلاعاتی درباره کارمزد پرداختی برای هر تراکنش است. کاربران میتوانند با استفاده از این شناسه، میزان کارمزدها را بررسی و تحلیل کرده و هزینههای انتقال خود را مدیریت کنند. -
گزارش مالیاتی
شناسه تراکنش به کاربران این امکان را میدهد تا تراکنشهای خود را به دقت ثبت کرده و گزارشهای مالیاتی دقیقتری تهیه کنند. این شناسه میتواند بهعنوان مدرک برای اثبات درآمد و هزینههای مرتبط با ارزهای دیجیتال به کار رود. -
تایید صحت دادهها
هشها در فرآیند تایید صحت دادهها در هنگام انتقال یا ذخیرهسازی استفاده میشوند. این فرآیند کمک میکند تا دادهها در طول زمان تغییر نکرده و از صحت آنها اطمینان حاصل شود. -
امنیت رمزنگاری
در رمزنگاری، هشها به عنوان بخشی از فرآیند تایید هویت و رمزگذاری اطلاعات به کار میروند. این عملیات امنیت اطلاعات را تضمین کرده و از دسترسی غیرمجاز جلوگیری میکند. -
ماینینگ در بلاکچین
هش نقش کلیدی در فرآیند استخراج ارزهای دیجیتال دارد و در تولید بلاکهای جدید و تایید تراکنشها در شبکه بلاکچین استفاده میشوند. -
مدیریت تراکنشها
در بلاکچین، هر تراکنش دارای یک مقدار هش منحصربهفرد است که به شناسایی و ردیابی آن کمک میکند. این ویژگی به شفافیت و دقت در مدیریت تراکنشها در شبکه بلاکچین کمک میکند. -
پیشگیری از تقلب
با استفاده از شناسه تراکنش، امکان پیشگیری از تقلب در تراکنشها وجود دارد. این اطلاعات بهصورت شفاف و دقیق در بلاکچین ثبت میشوند و مانع از هرگونه دستکاری در تراکنشها میشود.
این کاربردها نشاندهنده اهمیت و نقش حیاتی TXID در مدیریت و امنیت تراکنشهای ارز دیجیتال است.
Transaction Hash چه اطلاعاتی از تراکنش میدهد؟
از (Transaction Hash) میتوان اطلاعات مختلفی را بدست آورد که به شفافیت و بررسی دقیق تراکنشها کمک میکند. برخی از اطلاعاتی که میتوان از آن استخراج کرد عبارتند از:
- شناسه منحصربهفرد تراکنش
هش یک شناسه منحصربهفرد است که به هر تراکنش اختصاص دارد. این شناسه امکان پیگیری تراکنش را در شبکه بلاکچین فراهم میکند. - زمان انجام تراکنش
میتوان زمان دقیق انجام تراکنش را پیدا کرد. این اطلاعات شامل تاریخ و ساعت دقیق تراکنش میشود. - مبلغ تراکنش
میزان ارز دیجیتالی که منتقل شده است، بهدقت نمایش داده میشود. - آدرسهای مبدا و مقصد
آدرسهای فرستنده و گیرنده تراکنش مشخص استو به شما اجازه میدهند تا طرفین تراکنش را شناسایی کنید. - کارمزد تراکنش
از هش تراکنش میتوان کارمزد پرداختی برای انجام تراکنش را نیز استخراج کرد. این اطلاعات به کاربران کمک میکند تا میزان هزینههای انتقال خود را بررسی کنند. - وضعیت تراکنش
با استفاده از آن میتوان وضعیت تراکنش را بررسی کرد. این وضعیت میتواند شامل تأیید یا عدم تأیید تراکنش در شبکه باشد. - تعداد تاییدهای تراکنش
تعداد تاییدهای تراکنش در بلاکچین میتواند از این طریق مشاهده شود. این اطلاعات نشاندهنده آن است که تراکنش در شبکه تأیید شده و معتبر است. - نوع تراکنش
نوع تراکنش که آیا مربوط به انتقال ارز دیجیتال است یا یک قرارداد هوشمند را نشان میدهد.
این اطلاعات به کاربران این امکان را میدهد که تراکنشهای خود را به دقت پیگیری کنند و از صحت آنها اطمینان حاصل کنند. برای مثال تصویر زیر هش تراکنش مربوط به انتقال ارز ترون میباشد که شما میتوانید به راحتی اطلاعات انتقال خود را برسی و مشاهده کنید.
کاوشگر بلاکچین چیست؟
کاوشگر بلاکچین یا “بلاکچین اکسپلورر” (Blockchain Explorer) ابزاری آنلاین است که به کاربران امکان مشاهده و بررسی اطلاعات ثبت شده در بلاکچین را میدهد. این ابزار به صورت یک رابط گرافیکی عمل میکند و اطلاعاتی مانند تراکنشها، آدرسها، بلاکها و وضعیت شبکه را نمایش میدهد. برخی از ویژگیهای کلیدی کاوشگر بلاکچین عبارتند از:
- ردیابی تراکنشها: کاربران میتوانند با وارد کردن هش تراکنش، وضعیت و جزئیات آن را مشاهده کنند.
- اطلاعات بلاکها: اطلاعات مربوط به بلاکهای استخراج شده، شامل شماره بلاک، زمان ثبت و تعداد تراکنشها در دسترس است.
- بررسی موجودی آدرسها: با وارد کردن آدرس کیف پول، میتوان موجودی و تاریخچه تراکنشهای آن را مشاهده کرد.
- تحلیل شبکه: برخی کاوشگرها ابزارهای تحلیلی برای مشاهده کارمزدها، تعداد تراکنشها و سایر اطلاعات شبکه ارائه میدهند.
نمونههایی از کاوشگرهای معروف عبارتند از Etherscan برای ارزهای روی شبکه اتریوم
BscScan برای بایننس اسمارت چین
و Blockchain.com برای بیتکوین
نحوه بدست آوردن هش تراکنش در کیف پولهای مختلف
تون کیپر (Tonkeeper)
- در نوار ابزار پایین به بخش “History” بروید.
- تراکنش مربوطه را انتخاب کنید.
- گزینه Transaction را باز کنید.
- هش تراکنش در اطلاعات نمایش داده شده موجود است. که میتوانید با انتخاب سه نقطه در بالا سمت راست تصویر روی گزینه Copy link کلیک کرده و آن را را برای فرد مورد نظر بفرستید.
به همین ترتیب در کیف پولها و پلتفرم های دیگر هم مراحل زیر را طی کنید تا بتوانید شناسه تراکنش را مشاهده کنید.
تراست ولت (Trust Wallet)
- در صفحه اصلی روی ارز ارسال شده بزنید.
- در اطلاعات باز شده تاریخچه انتقال را مشاهده میکنید.
- روی گزینه MORE DETAIL بزنید.
-
در صفحهی باز شده “Transaction Hash” یا “TXID” نمایش داده میشود.
متامسک (MetaMask)
- به بخش “Activity” در کیف پول بروید.
- تراکنش مورد نظر را پیدا کرده و روی آن کلیک کنید.
- در جزئیات تراکنش، شناسه یا هش تراکنش قابل مشاهده است.
سخن پایانی
در این مقاله به معرفی هش تراکنش یا شناسه تراکنش و نحوه استفاده از آن پرداختیم. برای مشاهده اطلاعات تراکنشهای خود کافی است ادرس کیف پول مقصد و یا هش تراکنش را در مرورگر بلاکچین جستجو کنید. اگر تعداد تراکنشهای شما زیاد است کافی است مقدار دارایی را که منقل کردهاید، جستجو کنید تا معامله مورد نظر خود را پیدا کنید.