در حالی که فنآوری بلاکچین اغلب با بیت کوین Bitcoin و سایر ارزهای دیجیتال سر و کار دارد، اما برای ذخیره سازی و محافظت از داده ها نیز در طیف وسیعی از صنایع مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. در کنار صنعت بازی، بخش مراقبت های بهداشتی از موارد مورد بحث به منظور بیشترین استفاده از بلاکچین است. اما چه جنبه هایی از بلاک چین آن را برای مراقبت های بهداشتی مناسب میکند؟
مزایای استفاده از بلاک چین در خدمات بهداشتی – درمانی
برخی از ویژگی هایی که به بلاک چین های ارز دیجیتال این اجازه را میدهد که به عنوان ثبت کننده ی سوابق امن در معاملات مالی عمل کنند، در ذخیره سازی داده های پزشکی نیز کاربرد دارند. از آنجا که بیشتر بلاکچین ها به عنوان سیستم های توزیع شده ای طراحی شده اند که از طریق استفاده از ارز دیجیتال، پرونده ها را ضبط و محافظت میکنند، برای کسی بسیار دشوار است که داده ها را بدون تأیید سایر شرکت کنندگان در شبکه مورد اخلال یا تغییر دهد. بنابراین، تغییرناپذیری یکی از ویژگی هایی است که ایجاد پایگاه های اطلاعاتی آسیب ناپذیر را برای سوابق پزشکی فراهم میکند.
علاوه بر این، طراحی همتا به همتا که در بلاک چین به کار رفته است، باعث میشود همه ی نسخه های پرونده بیمار همزمان با به روزرسانی، بایکدیگر هماهنگ شوند، حتی اگر در رایانه های مختلف ذخیره شده باشند. در واقع، هر گره در شبکه یک کپی از کل بلاکچین را در اختیار دارد و آن ها برای اطمینان از به روز بودن و صحت داده ها مرتباً با هم در ارتباط هستند. بنابراین، تمرکززدایی و توزیع داده ها نیز جنبه های مهمی از بلاکچین هستند.
شایان ذکر است که بلاکچین با وجود این که توزیع میشود اما همیشه هم غیرمتمرکز نیست (از نظر حکمرانی و تسلط). تمرکززدایی امری باینری نیست، بنابراین بسته به نحوه ی توزیع گره ها و سبک طراحی کلی، سیستم های توزیع شده ممکن است درجات متغیر عدم تمرکز را ارائه دهند. در مقایسه با شبکه های عمومی که معمولاً به عنوان دفترهای ارز دیجیتال استفاده میشوند، در زمینه ی مراقبت های بهداشتی، بلاکچین ها معمولاً به عنوان یک شبکه خصوصی عمل میکنند؛ برخلاف بلاک چین های عمومی که هرکسی میتواند به آن بپیوندد و در آن سهیم باشد، نسخه های خصوصی به مجوز احتیاج دارند و توسط تعداد کمی از گره ها مدیریت میشوند.
مزایای بالقوه
افزایش امنیت
همانطور که گفته شد، یکی از مهمترین موارد استفاده از بلاکچین در صنعت بهداشت و درمان، فنآوری ایجاد پایگاه داده امن و یکپارچه همتا به همتا (توزیع شده) است. به لطف تغییرناپذیری بلاکچین ها، خرابی داده ها دیگر نگران کننده نیست. از فنآوری بلاکچین میتوان برای ثبت و ردیابی اطلاعات پزشکی هزاران بیمار استفاده کرد.
برخلاف پایگاه های داده ی سنتی که به یک سرور متمرکز متکی هستند، استفاده از سیستم توزیع شده امکان تبادل داده با سطح امنیت بالاتر را فراهم میکند و در عین حال هزینه های اداری سیستم فعلی را نیز کاهش میدهد. ماهیت غیر متمرکز بلاکچین همچنین باعث میشود که آنها در برابر خرابی های فنی و حملات خارجی که غالباً اطلاعات ارزشمند را به خطر میاندازند، آسیب پذیر نباشند. امنیت ارائه شده توسط شبکه های بلاکچین میتواند به ویژه برای بیمارستان هایی که اغلب با حمله هکرها و حملات باج افزار روبرو هستند مفید باشد.
قابلیت همکاری
یکی دیگر از مزایای بلاک چین در سوابق پزشکی، توانایی آن ها در افزایش قابلیت همکاری بین کلینیک ها، بیمارستان ها و سایر ارائه دهندگان خدمات بهداشتی است. تفاوت های فنی در سیستم های ذخیره ی داده، معمولاً موضوع اشتراک اسناد را برای سازمان ها دشوار میسازد. با این وجود بلاکچین ها میتوانند با ایجاد دسترسی اشخاص مجاز به یک پایگاه داده ی واحد از پرونده های بیمار یا حتی سوابق توزیع دارو، این مشکل را حل کنند. بنابراین ارائه دهندگان خدمات میتوانند به جای تلاش برای ایجاد خط اتصال با حافظه ی داخلی یکدیگر، روی یک واحد کار کنند.
دسترسی و شفافیت
علاوه بر ساده سازی روند به اشتراک گذاری سوابق، سیستم های بلاک چین همچنین ممکن است، سطح دسترسی و شفافیت اطلاعات سلامت بیماران را برایشان افزایش دهند. در برخی شرایط، درخواست تأیید تغییرات انجام شده در اسناد بیماران میتواند صحت سوابق را تضمین کند و در صورت استفاده ی صحیح، این نوع تأیید میتواند یک لایه امنیتی اضافی در برابر خطاهای انسانی و جعل های عمدی ایجاد کند.
مدیریت قابل اطمینان زنجیره ی تامین
بلاک چین میتواند روشی قابل اطمینان برای ردیابی داروها از طریق فرآیند تولید و توزیع فراهم کند، بنابراین مشکل گسترده ی داروهای تقلبی را کاهش میدهد. همراه با دستگاه های اینترنت اشیا که برای اندازه گیری عواملی مانند دما استفاده میشود، از فنآوری بلاکچین هم میتوان برای تأیید شرایط نگهداری و حمل و نقل مناسب یا تأیید کیفیت دارو نیز استفاده کرد.
جلوگیری از کلاهبرداری در بیمه
بلاکچین همچنین میتواند برای مقابله با کلاهبرداری در بیمه درمانی مورد استفاده قرار گیرد، مشکلی که برای سیستم بهداشت و درمان آمریکا هر ساله حدود ۶۸ میلیارد دلار خسارت به جای میگذارد. سوابق تغییرناپذیری که در بلاکچین ها ذخیره میشوند و با یک ارائه دهنده ی بیمه به اشتراک گذاشته میشوند، میتوانند از متداول ترین نوع کلاهبرداری جلوگیری کنند، از جمله صورتحساب های جعلی از کارهایی که هرگز انجام نشده؛ و کلاهبرداران از این طریق هزینه های غیرضروری را دریافت میکنند.
نمونه گیری آزمایشات بالینی
استفاده دیگر از بلاکچین در مراقبت های بهداشتی، بهبود کیفیت و اثربخشی آزمایشات بالینی است. نمونه گیر های آزمایشی میتوانند از داده های پزشکی موجود در بلاکچین برای شناسایی بیمارانی که میتوانند از داروهای مورد آزمایش بهره مند شوند استفاده کنند. چنین سیستم نمونه گیری میتواند سیستم آزمایش های بالینی را تا حد زیادی بهبود بخشد، زیرا بسیاری از بیماران هرگز از آزمایشات مربوط به دارو مطلع نمیشوند و بنابراین هرگز فرصتی برای شرکت در آن ها به بیماران داده نمیشود. در حالی که آزمایشات انجام میشود، میتوان از بلاکچین ها برای اطمینان از صحت داده های جمع آوری شده استفاده کرد.
محدودیت های بالقوه
گرچه بلاکچین مزایای زیادی را هم به بیماران و هم به ارائه دهندگان خدمات بهداشتی میدهد، اما قبل از اینکه به تصویب گسترده در بخش پزشکی برسد، هنوز موانعی دارد که باید برطرف شود.
انطباق
با قبول استفاده از بلاکچین در موارد بهداشتی و درمانی به عنوان نمونه توسط ایالت متحده، مراکز بهداشتی و درمانی که علاقه مند به استفاده از فنآوری بلاکچین هستند، ملزم به رعایت مقررات داده های موجود مانند قانون حمل و نقل و مسئولیت پذیری بیمه ی سلامت ۱۹۹۶ (HIPAA) هستند. اساساً HIPAA استانداردهایی را برای ذخیره سازی داده ها، به اشتراک گذاری و محافظت از آن ها در بخش مراقبت های بهداشتی مطرح کرده است. بنابراین شرکت های مستقر در ایالات متحده برای انطباق کامل با استاندارد ها باید سیستم های ثبت و ضبط بلاکچین خصوصی را با افزایش ویژگی های حفظ حریم خصوصی و دسترسی محدود به کار گیرند.
هزینه های اولیه و سرعت
راه حل های بلاکچین احتمالاً شامل یک سرمایه گذاری اولیه ی بزرگ میشود، واقعیتی که قطعاً از تصویب گسترده تر جلوگیری میکند. بعلاوه، سیستم های توزیع شده از نظر معاملات در ثانیه به مراتب کندتر از سیستم های متمرکز هستند. یک شبکه ی بزرگ بلاکچین، با گره های متعدد، در مقایسه با سیستم های متمرکز احتمالاً به زمان بیشتری برای انتقال و همگام سازی داده ها نیاز دارد. این امر خصوصاً در مورد پایگاه های داده عظیمی که در نهایت نیاز به ذخیره و ردیابی اطلاعات میلیون ها بیمار دارند، بسیار نگران کننده است. این مشکل برای پرونده های تصویری با اندازه ی بزرگ، مانند توموگرافی کامپیوتری یا اسکن MRI، حتی بدتر خواهد بود.
حرف آخر
از ایجاد و اشتراک سوابق پزشکی تغییرناپذیر گرفته تا افزایش شفافیت در زنجیره تامین دارو که ثابت میکنند، شبکه های بلاکچین موارد استفاده ی مهم و متنوعی در بخش مراقبت های بهداشتی دارند. اگرچه برخی از چالش های فنی، لجستیکی و نظارتی وجود دارد، اما اجرای این سیستم ها نقش مهمی در آینده ی ذخیره و انتقال داده های پزشکی خواهد داشت.