مفهوم بیت کوین اولین بار در سال ۲۰۰۸ توسط یک نام مستعار در وایت پیپر نوشته شد. در ۲۰۰۹ بیت کوین وارد فضای اینترنت شد. اوایل رمز ارز بیت کوین به عنوان یک ارز عمل میکرد و طی سالها (۲۰۰۹-۲۰۲۱) محبوبیت بسیاری پیدا کرد. در ابتدا قیمت خرید بیت کوین (BTC) از نظر دلاری ارزش نداشت، اما پس از گذشت زمان افزایش یافت و برای مدتی از ۵۰ هزار دلار نیز عبور کرد و در حال حاضر با قیمت ۳۲۸۱۳ دلار معامله میشود. با وجود نوسانات همچنان در جایگاه اولین و برترین رمز ارز جهان قرار دارد و به عنوان یک ذخیره ارزش در نظر گرفته میشود. بیت کوین بر روی بلاک چین خود اجرا میشود. در این مقاله همراه پینگی باشید و بخوانید که بیت کوین چیست و چگونه کار می کند؟
چه کسی بیت کوین را خلق کرد؟
نخستین بار بیت کوین (BTC) به عنوان یک نرم افزار متن باز ایجاد شد که این عرضه از سوی برنامه نویس یا برنامه نویسان ناشناس، با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو و در سال ۲۰۰۹ انجام گرفت. شایعات بسیار زیادی پیرامون هویت اصلی سازندهی بیت کوین وجود دارد. زمانی مردی ۳۷ ساله و ساکن ژاپن ادعا کرد که ساتوشی خود اوست، اما با توجه به انگلیسی سلیس او و این نکته که این نرم افزار در ژاپن تولید نشده است، در مورد صحت این ادعا، تردیدهایی وجود داشت.
در میانههای سال ۲۰۱۰، آقای ناکاموتو به موارد دیگری روی آورد و بیت کوین را به دست عدهای از اعضای بارز انجمن بیت کوین سپرد. وی هم چنین فردی به نام گوین آندرسن (Gavin Andresen) را به عنوان توسعه دهندهی اصلی معرفی کرد. گفته شده که ساتوشی مالک تقریبا یک میلیون بیت کوین است.
چرا بیت کوین ایجاد شد؟
این واقعیت که ساتوشی، “مخترع بیت کوین”، یک فرد یا گروهی از افراد ناشناس است باعث کاهش علاقهی برخی از مردم میشود؛ زیرا بی هویتی و ناشناس بودن باعث افزایش علاقهی مردم به این شبکه بود. ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) قصد داشت یک سیستم نقدی “بدون واسطه” ایجاد کند. ساتوشی صریحاً اظهار داشت که دلیل ایجاد سیستم نقدی دیجیتال حذف واسطهها است. شخص ثالث یا واسطه برای نقل و انتقالات هزینه دریافت میکرد و این هزینهها بر عهدهی گیرنده بود. هزینهها شامل:
- هزینه مدیریت و منابع دارایی: شامل هزینه جمع آوری و تطبیق دادههای معاملاتی
- هزینه امنیتی: هزینههای مربوط به ریسک و خطرات مربوط به دارارییها
- هزینه کلاهبرداری: بازپرداخت پولهای کلاهبرداری شده
بسیاری از هزینهها بدون توجه به حجم تراکنش، ثابت است. با این حال عمدتاً سود حاصل از هر تراکنش ناشی از حجم معاملات میباشد، تراکنشهای کوچک سود چندانی ندارند.
شبکههای پرداخت ارزی بین المللی (مانند ویزا) و سایر دارندگان شبکههای پرداخت الکترونیکی، هزینه و مالیات زیادی اعمال میکنند. قطعا کاهش این هزینهها هدف بیت کوین بوده است. البته دلایل دیگری نیز برای ایجاد بیت کوین وجود دارد. در فوریه ۲۰۰۹، ساتوشی مطالب زیر را در یک انجمن آنلاین متمرکز همتا به همتا نوشت:
“مشکل اصلی ارز های رایج و سنتی، وجود واسطه است. برای نگهداری، نقل و انتقال باید به بانکها اعتماد میکنید و بانکها به عنوان واسطه عمل میکنند، اما در بانکها نیز نقصهایی دیده میشود که بیت کوین برای حل کردن این موارد ایجاد شد. “
همچنین استفاده از سیستمهای پرداخت الکترونیکی سنتی به جز هزینههای اضافی پیامدهای دیگری نیز دارد. برای بررسی دقیق این مفاهیم، بر روی دو مورد از نقصهایی که ساتوشی بیان کرده یعنی نحوه عملکرد سیستم مالی سنتی و نقش دولت میپردازیم.
اعتماد به بانک
وقتی پولی را در حساب بانکی قرار میدهید در واقع آنها را در حساب نگه نمیدارید، بلکه این سپردهها به عنوان یک فرصت مالی برای کسب سود از پول و پرداخت آن به شما است (حدود ۱۰ درصد سود در بانکهای بزرگ). یکی از این فرصتها ارائه وام برای خرید محصولات مانند پرداخت پول رهن یا خرید ماشین فرد دیگر است. با اضافه کردن سرمایهی بیشتر، اوراق بهادار پیچیده تر و با شفافیت کمتری ایجاد میشوند. این موضوع میتواند باعث افزایش وامهای ناپایدار شود که در صورت اصلاح بازارها ضررهای قابل توجهی رخ میدهد. (مانند رکود بزرگ ۲۰۰۸)
برای توضیح، بیایید از مثال وامها استفاده کنیم:
- وام گیرنده برای دریافت وام رهنی به بانک مراجعه میکند. بانک اطلاعاتی مانند امتیاز اعتبار وام گیرندگان، درآمد و ارزش وام در مقایسه با ارزش ملک و سایر موراد بدست میآورند.
- اطلاعات به بازار رهن ثانویه ارسال میشود تا وام رهنی متناسب با وام گیرندگان از نظر جغرافیا و نمایهها باهم ادغام شده و یک دارایی به نام اوراق بهادار را به عنوان وثیقه وام رهنی ایجاد میکنند. این فرآیند از سوی بانکهای بزرگ انجام میشود.
- آژانسهای رتبه بندی اعتبار، امنیت را رتبه بندی میکنند. به عنوان مثال AAA به معنای احتمال بازگشت بدهی است. این سطح را به عنوان امتیاز اعتبار برای دارایی (محصولات) سرمایه گذاری در نظر میگیرند.
- صندوقهای بازنشستگی، صندوقهای تأمینی و سایر سرمایه گذاران بر اساس رتبه بندی ارائه شده در این اوراق بهادار سرمایه گذاری میکنند. آنها با سرمایه گذاری، سود پرداختی را از وام گیرندگان دریافت میکنند.
- مشتریان، صندوقهای بازنشستگی و غیره مستقیماً تحت تأثیر تصمیمات این سرمایه گذاران قرار میگیرند.
- بانک سرمایه گذاری که این اوراق بهادار را صادر میکند، در صورت عدم توانایی سود به سرمایه گذاران، دارایی آنها را بیمه میکنند.
اعتماد به بانک مرکزی
علاوه بر مؤسسات کمکهای مالی، بانکهای مرکزی در سراسر جهان از سیاست پولی برای کاهش رکود اقتصادی استفاده میکردند. سیاستهای پولی شامل تعدیل نرخ وام بین بانکها و میزان پولی است که هر بانک باید ذخیره کند تا بانکها بتوانند برای تغییر مقدار پول در گردش از آن استفاده کنند.
دخالت دولت در گردش پول عمل بدی نیست. به عنوان مثال، دولتها میتوانند به جای محافظه کاری بیشتر، ارز بیشتری برای بدهی خود “چاپ” کنند. به رغم بحثهای شدید، ایالات متحده همچنان به افزایش سقف بدهی ادامه داده و در سال ۲۰۱۶ نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی به بالاترین رکورد ۱۰۶٪ رسیده است.
در بلند مدت، افزایش پول در گردش به عنوان یک راه حل برای سایر مشکلات میتواند عواقب جدی به همراه داشته باشد. کشورهایی مانند آرژانتین و زامبیا دچار تورم بیش از حد شدهاند. علاوه بر این، در مناطقی است که افراد نمیتوانند به ارزش پول کشور خود مطمئن نیستند، بیت کوین تصمیم دارد به عنوان یک گزینه پرداخت برای مبادلات روزانه استفاده شود.
انتقال بدون نیاز به واسطه
پیامی که در بلوک پیدایش بیت کوین گنجانده شده بود، حاوی این پیام بود: “نخست وزیر در تاریخ ۳ ژانویه ۲۰۰۹ در آستانه کمک مالی دوم برای بانک ها.” پیام آن روز عنوان مقالهای روی جلد روزنامه تایمز بود.
بیت کوین توسط دولتها صادر نمیشود. میزان بیت کوین در گردش تقریباً هر ۱۰ دقیقه رشد میکند و در نهایت به حدود ۲۱ میلیون میرسد. علاوه بر این، شما میتوانید بیت کوین را برای خود ذخیره کنید و بانکها را از سرپرستی وجوه خود خارج کنید و به عنوان یک سرمایه گذار قدرتمند و ریسک پذیر باشید. این دور از واقعیت است که بیت کوین به عنوان یک روش جایگزین پرداخت ارزهای فیات در همه جا از سوی بانکهای مرکزی استفاده شود. با این وجود بیت کوین به عنوان یک رمز ارز در نظر گرفته میشود که میتوانید در آن سرمایه گذاری کنید.
بیت کوین چگونه کار میکند؟
کاربران تنها موجودی ارز دیجیتال بیت کوین و تراکنشها را مشاهده میکنند، اما در واقع شبکه بیت کوین در حال اشتراک گذاری بلاک چین است. بلاک چین یک دفتر است که تمامی تراکنشهای انجام شده تا به امروز در آن ثبت میشود. اطلاعات تراکنشها در بلاکها ذخیره میشود. اگر فردی یکی از بلاکها را تغییر دهد در نتیجه تمامی بلاکها تغییر میکنند. بلاک چین یک دفتر عمومی است که کلاهبرداری ی اشتباه افراد به راحتی مشخص شده و اصلاح میگردد.
اصالت تراکنشها از طریق آدرسهای عمومی و به وسیله ماینرها تأیید میشود. به دلیل روند اعتبار سنجی و بسته به پلتفرم معاملاتی، هر تراکنش بیت کوین چند دقیقه زمان میبرد. پروتکل بیت کوین به صورتی طراحی شده است که ایجاد هر بلاک تقریبا ۱۰ دقیقه طول میکشد.
چگونه بیت کوین بدست آوریم؟
راههای زیادی برای بدست آوردن بیت کوین وجود دارد. این روشها عبارتند از :
- خرید بیت کوین بازار معاملاتی پینگی
- دریافت بیت کوین رایگان
- استخراج بیت کوین
اگر حوصلهی دردسرهای استخراج را ندارید و به دنبال یک راه ساده و آسان برای بدست آوردن بیت کوین هستید، کافی است به یک صرافی یا بازار معاملاتی مانند پینگی مراجعه کنید و بیت کوین بخرید. بازار معاملاتی معتبر مانند پینگی در ایران فعالیت میکنند که با مراجعه به این سامانههای آنلاین میتوانید بیت کوین و یا رمز ارز دلخواهتان را بخرید.
پینگی یک بازار معاملاتی رمز ارز در ایران است. کار با این بازار معاملاتی راحت است و شما میتوانید با واریز ریال، بیت کوین بخرید و یا بالعکس با دریافت ریال بیت کوینهای خود را بفروشید. پس از خرید ارز دیجیتال به محلی برای ذخیرهی آنها نیاز دارید. کیف پول ارز دیجیتال محلی است که میتوانید رمز ارزهای خود را از طریق آن ذخیره، انتقال و یا دریافت کنید.
گزینهی بعدی استخرج بیت کوین است. استخراج یا ماینینگ ارز دیجیتال به فرآیند تأیید تراکنشها در شبکه میگویند که با تولید کوین جدید همراه است و با CPU، کارت گرافیک یا ASIC انجام میشود. به زبان ساده استخراج یا همان ماینینگ بیت کوین، یک فعالیت داوطلبانه است که در آن افرادی بهنام «استخراجکننده یا ماینر، قدرت پردازش دستگاههای استخراج خود را در اختیار شبکه قرار میدهند تا امنیت شبکه حفظ و تراکنشهای بیت کوین تأیید شود.
در ازای این کار ماینرها، پاداش دریافت میکنند. پاداش همان بیت کوین است. بهعبارت دیگر، زمانی که برای شخصی بیت کوین ارسال میکنید، ماینرها در پشت قضیه با فعالیت خود به تأیید تراکنش شما کمک میکنند و شبکه به این کار آنها پاداش میدهد.
استخراج بیت کوین نیازمند داشتن دستگاههای قدرتمند و برق است. این دستگاهها بسیار گران هستند. البته سودی که از استخراج بدست میآید، این هزینه را جبران میکند. اما باید به مواردی از جمله هزینه برق و محل نگهداری دستگاه، توجه کرد. روش دیگر دریافت بیت کوین است. شما در ازای انجام کارهای متفاوت بیت کوین دریافت خواهید کرد.
مزایا و معایب رمز ارز بیت کوین چیست؟
مزایای بیت کوین عبارتند از:
- غیرمتمرکز بودن
ارزدیجیتال بیت کوین توسط هیچ شخص یا سازمانی کنترل نمیشود.به بیان ساده تر هر ماینری که استخراج بیت کوین را انجام میدهد و تراکنش را پردازش میکند قسمتی از شبکه را تشکیل میدهد.
این شبکه به نحوی است که حتی اگر قسمتی از آن کار نکند به فعالیت خود ادامه میدهد.
- تراکنشهای محرمانه
ممکن است از خود بپرسید آیا میتوان تراکنشهای بیت کوین را ردیابی کرد؟ برای پاسخ به این سوال باید بدانید بله میتوان تراکنشهای بیت کوین را ردیابی کرد، اما نمیتوان به اطلاعات شخصی و هویتی دارندگان حساب پی برد.
شبکه بیت کوین متن باز است و تمام تراکنش ها برای افراد قابل رویت است اما این اطلاعات شامل اطلاعات شخصی فرد دارنده حساب نیست.
- فعالیت شفاف
تمامی تراکنش های انجام شده در شبکه بیت کوین در بلاک چین ذخیره میشود. همانطور که اشاره شد، افراد میتوانند مشاهده کنند مثلا در یک آدرس چقدر بیت کوین ذخیره شده ولی نمیتوانند به اطلاعات هویتی دسترسی پیدا کنند.
- غیرقابل برگشت
تراکنشهای بیت کوین برگشت ناپذیر است. بنابراین باید بدانید که هنگام انجام تراکنشها به دقت زیادی نیاز است؛ زیرا این تراکنشها به هیچ عنوان قابل بازگشت نیست، مگر اینکه طرف دوم شخصا مبلغ را به حساب شما واریز کند.
معایب بیت کوین
- نوسانات قیمت: نوسانات قیمت بیت کوین در یک روز میتواند به ۵۰ درصد هم برسد، چیزی که در بازارهای سنتی شاهد آن نیستیم. برای همین اکثر کسب و کارها برای پذیرش بیت کوین نگران هستند.
- برگشت ناپذیری تراکنشها: اغلب طرفداران بیت کوین برگشت ناپذیری را یک مزیت در نظر میگیرند، اما گروهی هم آن را عیب بزرگی میدانند. مثلا ممکن است بیت کوین را اشتباهی برای کسی ارسال کنید، در این صورت کاری از دست شما بر نمیآید چون تراکنشها غیرقابل برگشت هستند. اگر این اتفاق بیفتد ممکن است قسمتی یا کل سرمایه ی خود را از دست بدهید.
- سرعت تراکنشها: سرعت تراکنش های بیتکوین در مقایسه با دیگر رمز ارزها مثل اتریوم بسیار پایینتر است.
آیا بیت کوین یک کلاهبرداری است؟
بیل هریس، مدیر عامل سابق Intuit، پی پال و پرسونا کپیتال در تاریخ ۲۴ آوریل ۲۰۱۸ گفت: بیت کوین یک کلاهبرداری و یک نقشه عظیم پامپ و دامپ است. همچنین یک میلیاردر به نام هوارد مارک (Howard Marks) اظهار داشت: ارزهای دیجیتال چیزی جز یک کلاهبرداری نیست. همچنین بیان کرد که موفقیت فعلی ارزهای دیجیتال و بیت کوین به دلیل تمایل و پذیرش مردم است، اما در واقع بیت کوین ارزشی ندارد که بخواهد به عنوان یک گزینه پرداخت استفاده شود.
اما این دیدگاهها در سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ با توجه به افزایش چشمگیر قیمت بیت کوین عوض شد. بسیاری از افراد مشهور و سرمایه گذاران از بیت کوین حمایت کردند. همچنین ااین افراد به آیندهی این رمز ارز امیدوارند که رمز ارز بیت کوین تا چند سال آینده جهان شده و به عنوان سیستم مالی و جایگزین سیستم فعلی خواهد شد.
نهنگ بیت کوین چیست؟
نهنگهای بیت کوین بزرگترین سرمایه گذاران بازار بیت کوین هستند و معمولاً موسساتی مانند صندوقهای سرمایه گذاری مثل Bitcoin Investment Trust و حتی شرکتهای فنآوری اطلاعات مانند میکرواستراتژی (Microstrategy) هستند. این موسسات معمولاً ۱۰۰ هزار بیت کوین در اختیار دارند. بر اساس یک مطالعه، در حال حاضر بیش از ۴۶ میلیون نفر در سراسر جهان، صاحب بیت کوین هستند.
آیا باید بیت کوین بخرم؟
بیت کوین حدود ۱۲ سال است که وارد بازار ارزهای دیجیتال شده و در این مدت توانسته جایگاه بسیار خوبی بدست آورد. در این مدت افراد زیادی طرفدار سرمایه گذاری در بیت کوین شدهاند. از آنجایی که روزانه بر ارزش رمز ارز بیت کوین اضافه میشود. بسیاری آنرا جایگزین سیستم مالی و طلا در آینده میدانند. به نظر میرسد که خرید بیت کوین پر سود باشد البته شما باید تحلیل خودتارن را در زمان خرید bitcoin لحاظ کنید و با پیشبینی آینده بیت کوین آن را تحلیل کنید.
از طرفی با دیجیتالی شدن دنیا نیاز به یک ارز دیجیتالی و کیف پول دیجیتالی نیز افزایش مییابد. در جامعه کریپتو نیز بیت کوین به عنوان یک دارایی قابل اعتماد و مطمئن شناخته میشود. با افزایش قیمت و آیندهای برای آن پیشبینی میشود میتوانیم بفهمیم که آیندهی جالبی در انتظار ارز دیجیتال بیت کوین است.