ارز دیجیتال یا کریپتو کارنسی (cryptocurrency) برای مبادلههای ارزی ایجاد شد تا برای تامین امنیت و تایید معادلات و کنترل واحدهای جدید ایجاد شده رمزگذاریهای خاص استفاده شود. اساسا رمزگذاری های محدودی در ورودی بانکهای اطلاعاتی وجود دارد و هیچکس قادر به ایجاد تغییر در آنها نیست مگر اینکه شرایط خاصی پیش بیاید.
تاریخچه ارز دیجیتال
در طول دهه ۹۰ تلاش های زیادی برای ایجاد ارز دیجیتال به منظور رونق اقتصادی توسط سیستم هایی نظیر Flooz ,Beenz ,Digi Cash که در بازار کار ظهور یافتند و پس از مدتی به ناچار ناکام ماندند، صورت گرفت. دلایل مختلف زیادی برای این شکست مطرح است. به عنوان مثال کلاهبرداری یا مشکلات اقتصادی و حتی اختلافات میان کارمندان شرکتها با کارفرمایان از این دلایل است.
به خصوص که همه این سیستمها از روش شخص ثالث مورد اعتماد استفاده میکردند به این معنی که شرکتهای پشت سر آنها معاملات را تایید و تسهیل میکردند. با توجه به ناکام ماندن این شرکت ها و عدم موفقیتشان ایجاد سیستم پول دیجیتال برای مدت زیاد بصورت یک هدف گمشده تبدیل شد.
سپس در اوایل سال ۲۰۰۹ یک برنامه نویس یا گروهی از برنامه نویسان تحت عنوان Satoshi Nakamoto بیت کوین (BTC) را معرفی کردند. ساتوشی آن را تحت عنوان سیستم الکترونیکی پول همتا به همتا معرفی کرد که کاملا غیرمتمرکز است و این بدین معناست که هیچ سروری در آن دخیل نیست و از کنترل کننده های مرکزی هم خبری نیست. این مفهوم شباهت زیادی به شبکه های اینترنت همتا به همتا برای اشتراک فایل نیز دارد.
یکی از مشکلات که هر شبکه باید به برطرف کردن آن بپردازد هزینه های مضاعف است. این یک روش کلاهبرداری برای پرداخت دوباره همان مقدار است. راه حل سنتی شخص سوم قابل اعتماد (سرور مرکزی) بود که سوابق توازن معاملات را حفظ میکرد. درحالیکه این متد نیازمند داشتن قدرت درکنترل دقیق بودجه شما و اطلاعات شخصی شما میباشد.
در هر شبکه غیرمتمرکز مانند بیت کوین هرشرکت کننده باید اینکار را انجام دهد. این کار از طریق بلاک چین انجام میشود (رهبر عمومی تمامی معاملات که تا کنون در شبکه انجام شده است) که در دسترس همه است. بنابراین تمامی حاضران در شبکه قادر به نظارت بر توازن حساب ها هستند.
هر تراکنش از فایل کاملی که شامل کلیدهای عمومی فرستنده و گیرنده (آدرس کیف پول) و میزان کوین های منتقل شده تشکیل شده است. همچنین معامله با کلید خصوصی (اطلاعات شخصی) فرستنده به سیستم وارد میشود. همه ی این ها فقط رمزنگاری اساسی است. در اخر معامله در شبکه منتشر میشود البته اول باید تایید شود.
درشبکه های رمزگذای فقط ماینر ها قادر به تایید کردن معاملات توسط حل کردن یک معما هستند. آنها معملات را انجام میدهند و آنها را به عنوان قانونی و درست بودن علامت گذاری میکنند. پس از آن هر ایراد از شبکه را به پایگاه داده خود اضافه میکند. پس از تایید معاملات غیرقابل بازگشت میشود و ماینر، پاداش را به علاوه ی هزینه ی معاملات را دریافت میکند.
در اصل هر شبکه رمزنگاری مبتنی بر توافق مطلق عموم شرکت کنندگان در مورد قانونی بودن تراز ها و معاملات است. اگرچه اشکالات شبکه در یک توازن واحد اختلاف داشته باشند سیستم دچار مشکل میشود. با این حال بسیاری از قوانین از پیش ساخته شده و برنامه ریزی شده در شبکه وجود دارد که از وقوع این اتفاق جلوگیری میکند.
ارزها به این دلیل کریپتو (رمزگذاری شده) نامیده میشوند که فرایند حفظ اجماع با سیستم رمزگذاری قوی تر انجام میشود. این در کنار دیگر عوامل باعث میشود شخص ثالث قابل اعتماد به عنوان یک مفهوم اضافه تبدیل شود.
با ارزهای دیجیتال چه کار هایی میتوان کرد؟
- خرید با ارز دیجیتال
درگذشته تلاش برای یافتن تاجری که ارز دیجیتال را قبول کند بسیار سخت و حتی غیر ممکن بود در حالیکه امروزه شرایط به کل تغییر کرده است.
امروزه تعداد زیادی از تجار انلاین و افلاین بیت کوین را بصورت وجه نقد قبول دارند. محدوده کار آنها از خرده فروشان بزرگ انلاین مانند Overstock و Newegg تا فروشگاه های کوچک محلی بارها و رستوران ها است. از بیت کوین میتوان در پرداخت هزینه هتل، پرواز، خرید طلا و جواهر، پرداخت های درون برنامه ای، اجزای کامپیوتر و حتی برای مدارک دانشگاهی استفاده کرد.
دیگر ارزهای دیجیتال مانند لایت کوین، ریپل، اتریوم و دیگر ارزهایی که هنوز بصورت عام و گسترده پذیرفته نشده اند اما اپل حداقل ۱۰ ارز دیجیتال مختلف را به عنوان روشی مناسب برای پرداخت در اپ استور مجاز کرده است و بدین گونه ارز های دیگر نیز در حال تغییر است.
البته کاربران ارز های دیجیتال به غیر از بیت کوین همیشه میتوانند کوین های خود را با بیت کوین مبادله کنند. علاوه براین وبسایت های فروش کارت هدیه مانند Gift Off وجود دارد که حدود ۲۰ ارز مختلف ارز دیجیتال را میپذیرد. از طریق کارت های هدیه شما در اصل میتوانید هرچیزی را با ارز های دیجیتال خریداری کنید.
و در آخر فروشگاه هایی وجود دارد نظیر Bitify و OpenBazaar که فقط ارز دیجیتال قبول میکنند.
- سرمایه گذاری روی ارز دیجیتال
خیلی از افراد بر این باورند که ارزهای دیجیتال داغ ترین فرصت سرمایه گذاری در حال حاضر است. در واقع داستان های زیادی در مورد اینکه مردم از طریق سرمایه گذاری بیت کوین میلیونر شده اند وجود دارد. بیت کوین شناخته شده ترین ارز دیجیتال در حال حاضر است.
اتریوم (ETH) شاید دومین ارز دیجیتال با ارزش باشد که تا کنون سریعترین روند افزایشی ارز دیجیتال را نشان داه است. هنگامی که صحبت از ارزهای دیجیتال به میان می آید مشخص میشود که در اواسط سال ۲۰۱۳ صدر بازار ارزهای دیجیتال چیزی بیش از ۱۰ هزار درصد افزایش ارزش داشته است.
لازم بذکر است که ارزهای دیجیتال سرمایه گذاری های پرخطری هستند. ارزش بازار انها مانند دیگر بازارهای سرمایه گذاری در نوسان است. علاوه بر این تا حدودی نیز تنظیم نشده است و همیشه این خطر وجود دارد که انها در برخی از حوزه های غیرقانونی فعالیت کنند و هرگونه تبادل ارز دیجیتال میتواند هک شود.
اگر قصد سرمایه گذاری در ارز های دیجیتال را دارید، بدیهی است که بیت کوین هنوز یکی از برترین هاست. با این حال در سال ۲۰۱۷ سهم آن در بازار ارزهای دیجیتال بطور چشمگیر از ۹۰% به ۴۰% رسیده است. درحال حاضر گزینه های زیادی دردسترس است که برخی از آنها به محوریت حفظ حریم خصوصی و برخی دیگر نسبت به بیت کوین کمتر غیرمتمرکز و آزاد هستند و برخی دیگر فقط نسخه مشابه به بیت کوین هستند.
خرید بیت کوین اسان است (مبادلات بیشماری وجود دارد که با بیت کوین انجام میشود) و بجز آن، سایر ارزهای دیجیتال نیز به راحتی قابل دستیابی هستند. این وضعیت با صرافی های بزرگی مانند Kraken ،BitFinex ،BitStamp و بسیاری دیگر که شروع به فروش لایت کوین، اتریوم، مونرو، ریپل و غیره میکنند، بهبود یافت. چند روش متفاوت دیگر برای مبادلات کوین ها نیز وجود دارد به عنوان مثال میتوانید رو در رو با فروشنده معامله کنید و یا از Bitcoin ATM (دستگاه خودپرداز بیت کوین) استفاده کنید.
بعد از خرید ارز دیجیتال، راهی برای ذخیره ی آن نیاز دارید. کلیه ی صرافی ها خدمات کیف پول ارائه میدهند اما بهتر است دارایی های خود را در یک کیف پول افلاین مانند هارد دیسک خود ذخیره کنید یا حتی در یک کیف پول سخت افزاری سرمایه گذاری کنید. این امن ترین راه برای ذخیره ارز های دیجیتال است و شما میتوانید کنترل تمام دارایی هایتان را خودتان در دست بگیرید.
مانند هر سرمایه گذاری دیگر, باید به ارزش بازار ارز و هرگونه اخبار مربوط به انها توجه داشته باشید. Coinmarketcap یک روش برای پیگیری قیمت، حجم، گردش مالی و صدرجدول بازار اکثر ارزهای دیجیتال است.
بسته به اقتضای محلی زندگیتان بعد از سودی که کسب میکنید و یا ضرری که در بازار ارز دیجیتال با ان روبرو میشوید, نیاز دارید که آن را در گزارش مالیاتی خود ثبت کنید. از نظر مالیات ارزهای دیجیتال کشور تا کشور متفاوت است. در ایالات متحده امریکا بخش درآمد داخلی گفت که ارزهای دیجیتال به عنوان اموال درنظر گرفته میشود و نه ارز. این برای سرمایه گذاران بازار ارز دیجیتال بدین معناست که سود و زیان حساب شده در معاملات ارزهای دیجیتال با نرخ سود قابل قبول سرمایه گذاری هر سرمایه گذار که حداکثر ۱۵% میباشد، مالیات میگیرند.
استیک ارز دیجیتال؛ کسب درآمد از طریق استیکینگ، اثبات سهام
پرداخت با کریپتو کارنسی
اگر به فکر راه اندازی شغل جدید هستد و یا به دنبال مشتریان جدید میگردید، پذیرش ارزهای دیجیتال به عنوان پرداخت وجه میتواند کمک قابل توجهی به شما کند. علاقه به ارزهای دیجیتال افزایش یافته است. در پرتوی افزایش علاقه به ارزهای دیجیتال، تعداد ATM های موجود در سراسر دنیا نیز افزایش مییابد. در حال حاضر رادار ATM (Coin ATM Radar) در ۵۸ کشور جهان تقریبا ۱۸۰۰ دستگاه خودپرداز را قرار داده است.
اول از همه شما باید به مشتریان خود اطلاع دهید که ارزهای دیجیتال را قبول میکنید. با قرار دادن یک علامت توسط صندوق شما این کار انجام میشود. پرداخت ها سپس با استفاده از پایانه های سخت افزاری، برنامه های لمسی یا ادرس کیف پول ساده از طریق QR قابل پذیرش هستند.
سرویس های مختلف زیادی وجود دارد که میتوانید با استفاده از آن ها پرداخت های ارزی را انجام دهید. به عنوان مثال، CoinPayments در حال حاضر بیش از ۷۵ ارز مختلف را می پذیرد و تنها ۰.۵% کمیسیون بر می دارد. سایر خدمت مورد قبول عام شامل CoinGate, Cryptonator و BitPay است که دومی تنها بیت کوین را می پذیرد.
ماینینگ ارز دیجیتال به چه صورتی است ؟
ماینرها مهم ترین بخش هرشبکه ی ارزهای دیجیتال هستند و تقریبا مانند تجارت، ماینینگ یک سرمایه گذاری است. در اصل ماینر ها خدمات حسابداری برای جوامع مربوطه را ارائه میدهند. آنها قدرت محاسباتی خود را رای مشارکت در حل کردن معماهای پیچیده ارزهای دیجیتال بکار میگیرند که برای تایید معامله و ثبت ان در دفتر عمومی کل توزیع شده با نام بلاک چین ضروری است.
یک از نکات جالب در زمینه ی استخراج این است که مشکل این معماها مداوم در حال افزایش است، با تعداد افرادی که برای حل انها در تلاش هستند ارتباط دارد بنابراین هرچه یک ارز محبوبیت بیشتری پیدا می کند بنابراین تعداد بیشتری برای استخراج ان اقدام می کنند و درنتیجه کار دشوار تر می شود.
در گذشته مردم شانس زیادی برای استخراج بیت کوین داشتند و فقط با کامپیوتر یا حتی یک لپ تاپ به اندازه کافی میتوانستند سود خوبی از استخراج ان بدست بیاورند. اما امروزه استخراج بیت کوین تنها درصورتی می تواند سودمند باشد که شما مایل به سرمایه گذاری در درجات صنعتی باشید. البته این باعث میشود قبضهای برق با قیمت های سرسام آوری برای شما ایجاد شود.
ماینر ها چگونه سود میکنند؟
هرچه قدرت محاسباتی بیشتری برای جمع آوری داشته باشند، شانس بیشتری برای حل کردن معماهای ارزهای دیجیتال دارند، بنابراین هنگامی که یک ماینر موفق به حل معما شود هم پاداش میگیرد و همچنین هزینه معامله را نیز دریافت میکند.
هرچه یک ارز دیجیتال محبوبیت بیشتری بین افراد داشته باشد استخراج سخت تری دارد و میزان کوین های دریافت شده به عنوان پاداش کاهش می یابد. به عنوان مثال، هنگامی که برای اولین بار بیت کوین استخراج شد، پاداش برای استخراج موفقیت آمیز ۵۰ بیت کوین بود، اکنون پاداش ۶.۲۵ بیت کوین است چرا که شبکه ی بیت کوین به گونه ای طراحی شده است که در کل ۲۱ میلیون کوین در گردش وجود دارد.
از نوامبر ۲۰۱۷ تقریبا چیزی حدود ۱۷ میلیون بیت کوین استخراج و توزیع شده است، با این حال با توجه به اینکه پاداش ها کمتر و کمتر میشوند، هر بیت کوین استخراج شده از نظر ظاهری با ارزش تر می شود.
همین عوامل باعث می شود که ارز های دیجیتال به عنوان یک رقابتی که به گیرندگان اولیه پاداش می دهند، تبدیل شوند. با این حال بسته به جایی که زندگی می کنید، سود حاصل از استخراج میتواند منوط به مققرات مالیات و انتقال پول باشد. در ایالات متحده FinCEN مقرراتی وضع کرده است که طبق آن استخراج ارز دیجیتال و مبادله ی آن ها برای ارز های یکنواخت ممکن است مبلغی درنظر گرفته شود. این بدان معناست که ماینر ها ملزم به رعایت قوانین و مقررات ویژه ای در رابطه با این نوع فعالیت ها هستند.
مقاله مرتبط: راهنمای کامل استخراج بیت کوین
آیا ارز های دیجیتال در ایران قانونی هستند؟
همزمان با جایگزین شدن و همه گیر شدن ارزهای دیجیتال، سازمان های اجرای قانون، مقامات مالیاتی و نهاد های نظارتی قانونی در سراسر دنیا در تلاشند تا مفهوم ارز دیجیتال را بفهمند و جایگاه آن را در قانون و چهارچوب مقررات پیدا کنند.
با معرفی بیت کوین، اولین ارز دیجیتال، الگوی جدیدی ایجاد شد. ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز و پایدار که فاقد هرگونه شکل فیزیکی هستند و توسط هیچ واحدی کنترل نمیشوند توجه ناظران را برانگیخت.
نگرانی های زیادی در مورد ماهیت غیرمتمرکز بودن ارزهای دیجیتال و ناشناخته بودن روش استفاده و توانایی استفاده از آن ها وجود دارد. مقامات در سرتاسر جهان نگران درخواست ارزهای دیجیتال از بازرگانان، کالاها و خدمات غیرقانونی هستند. علاوه بر این، آن ها نگران استفاده از ارزهای دیجیتال در پولشویی و فرار مالیاتی هستند.
با وجود تحریم ارز های دیجیتال توسط بعضی دولت ها، سایر حوزه های قضایی استفاده از ارزهای دیجیتال را غیرقانونی نمیدانند، اما قوانین و مقررات هرکشور متفاوت است و در ایران خرید و فروش ارز دیجیتال موردی ندارد اما ماین و یا استخراج آن بدون مجوز جرم است.
انواع ارز های دیجیتال کدام اند؟
بیت کوین (BTC): اولین ارز دیجیتال که شروع کننده ی همه چیز بود.
اتریوم (ETH): ارز قابل برنامه ریزی تورینگ که به توسعه دهندگان این اجازه را میدهد که برنامه ها و تکنولوژی های توزیع شده ای را ایجاد کنند که با بیت کوین کار نمیکند.
ربپل (Ripple): بر خلاف اکثر ارزهای دیجیتال، برای دستیابی به اتفاق نظر در شبکه برای معاملات از بلاک چین استفاده نمیکند. درعوض، یک فرایند اجماع تکراری اجرا میشود که آن را سریع تر از بیت کوین میکند، اما این ویژگی این ارز دیجیتال را در برابر حملات هک آسیب پذیر نیز میکند.
بیت کوین کش: فورک بیت کوین میباشد که توسط بزرگترین شرکت استخراج بیت کوین و تولید کننده تراشه های (ASICS) پشتیبانی میشود. (برای دانستن تفاوت بیت کوین و بیت کوین کش میتوانید مقاله سایت پینگی را بخوانید)
NEM: برخلاف بیشتر ارزهای دیجیتال که از الگوریتم proof of work استفاده میکنند، این ارز از سیستم proof of importance بهره میگیرد که کاربران نیاز دارند که مقادیر مشخصی کوین داشته باشند تا بتوانند کوین های دیگری به دست بیاورند. NEM کاربران را تشویق میکند که بودجه خود را خرج کنند و با پیگیری معاملات، میزان اهمیت یک کاربر خاص در شبکه NEM را تعیین کنند.
لایت کوین: ارز دیجیتالی که با هدف تبدیل شدن به “نقره دیجیتال” در مقایسه با “طلای دیجیتال” یا بیت کوین ایجاد شده است. این نیز از فورک های بیت کوین میباشد، که برخلاف انواع نزدیک به خود، میتواند چهار بار سریع تر بلاک ایجاد کند و حداکثر چهار برابر بیشترین تعداد کوین را داشته باشد.
IOTA: مهمترین فنآوری معاملات این ارز دیجیتال ”Tangle“ نامیده میشود که نیاز به فرستنده در معامله برای اثبات کار است که IOTA دو معامله را تایید میکند. بنابراین ماینرهای اختصاصی از روندکار حذف کرده است.
NEO: این یک شبکه قرارداد هوشمند است که اجازه می دهد انواع قراردادهای مالی و برنامه های توزیع شده شخص ثالث در آن توسعه یابد. اهداف NEO همان اهداف اتریوم است، اما این ارز در چین توسعه یافته است، که به دلیل بهبود رابطه با تنظیم کننده های چینی و مشاغل محلی می تواند مزایایی به آن ها بدهد.
Dash: این شبکه شامل دو ردیف می باشد. ردیف اول ماینرهایی هستند که شبکه را امن میکنند و تراکنش ها را ضبط میکنند، در حالی که ردیف دوم شامل “masternodes” است که تراکنش ها را اعلام و پخش میکنند و معاملات InstantSend و PrivateSend را فعال میکنند. اولی بسیار سریع تر از بیت کوین است درحالی که دومی کاملا ناشناس است.
Qtum: این ارز ادغام تکنولوژی های بیت کوین و اتریوم است که برنامه های تجاری را هدف قرار میدهد. این شبکه از قابلیت اطمینان بیت کوین برخوردار است، در حالی که امکان استفاده از قراردادهای هوشمند و برنامههای توزیع شده را هم فراهم میکند، همانطور که اتریوم عمل می کند.
مونرو (XMR): این ارز دیجیتال با قابلیت معاملات خصوصی و یکی از جوامع فعال به حساب میآید و آن هم به دلیل هدف های غیرمتمرکز و آزاد و محرمانه آن است.
اتریوم کلاسیک: این ارز نسخه ی اصلی اتریوم است. این دوبخشی شدن پس از هک شدن یک سازمان خودمختار غیرمتمرکز که در جایگاهی بالاتر از اتریوم ایجاد شده بود، رخ داد.
نحوه نگهداری و ذخیره سازی ارزهای دیجیتال
برخلاف اکثر ارزهای سنتی، ارزهای دیجیتال در هنگام ذخیره سازی نیز رویکردی کاملا متفاوت دارند. از نظر فنی، شما واحدهای ارزهای دیجیتال خود را ذخیره نمیکنید؛ در عوض این کلید خصوصی است که برای علامت زدن معاملات مورد نیاز برای ذخیره ی ایمن استفاده میکنید. چندین نوع مختلف کیف پول ارز های دیجیتال وجود دارد که نیاز های مختلف شما را تامین میکند. اگر اولویت شما حفظ حریم خصوصی است، ممکن است بخواهید کاغذ یا کیف پول سخت افزاری را انتخاب کنید. این ها ایمن ترین روش های ذخیره وجوه دیجیتال شما هستند. همچنین کیف پول های سرد یا کیف پول های آفلاین وجود دارد که بر روی هارد دیسک و کیف پول های آنلاین شما ذخیره میشوند، که میتوانند به صرافی ها یا پلتفرم های مستقل، متصل باشند.
نحوه ی خرید ارز دیجیتال
هنگام خرید بیت کوین (BTC) گزینه های مختلفی وجود دارد. به عنوان مثال در حال حاضر تقریبا ۱۸۰۰ دستگاه خودپرداز بیت کوین در ۵۸ کشور وجود دارد. علاوه بر این، شما بیت کوین را با استفاده از کارت های هدیه، صرافی ارز دیجیتال، اعتبارات سرمایه گذاری خریداری کنید و حتی میتوانید به صورت حضوری معامله کنید. وقتی صحبت از ارزهای دیجیتال دیگر با محبوبیت کمتر میشود، گزینه های خرید چندان متنوع نیستند. با این وجود، هنوز صرافی های بی شماری وجود دارد که می توانید انواع ارزهای دیجیتال را در ازای ارز فیات خریداری کنید. معاملات حضوری نیز یکی از روش های محبوب کسب کوین است. گزینه های خرید به ارزهای دیجیتال خاص، محبوبیت آن ها و همچنین موقعیت شما بستگی دارد.